Dyrektorzy IDMN wobec pojawiających się zarzutów dotyczących Jana Pawła II

10 marca 2023

W obliczu powstałych w ostatnim czasie publikacji, zarzucających papieżowi Janowi Pawłowi II tuszowanie pedofilii w Kościele katolickim i nasilających się ataków na jego osobę, wielokrotnie w tej sprawie zabierał głos dyrektor IDMN, prof. Jan Żaryn oraz zastępca dyrektora IDMN, prof. Paweł Skibiński.

W stosunku do publikacji, takich jak reportaż produkcji TVN „Bielmo”, książka holenderskiego publicysty Ekke Overbeeka „Maxima culpa. Jan Paweł II wiedział”, czy pojawiające się w odniesieniu do nich artykułów atakujących postać Ojca Świętego i kard. Adama Sapiehy, historycy zgodnie twierdzą, że nie spełniają one podstawowych zasad krytyki źródłowej i warsztatu historyka, źródła traktując wybiórczo i cechując się nieznajomością literatury przedmiotu, opierając się na insynuacjach i przekazach o wątpliwej wiarygodności, pochodzących z donosów zbieranych przez peerelowski aparat bezpieczeństwa.

– W książce Overbeeka twierdzenie, że do takich nadużyć ze strony kard. Sapiehy dochodziło, opiera się na świadectwie jednej osoby – ks. Anatola Boczka (1920-1983), tajnego współpracownika UB w latach 1947-1956, będącego jednocześnie zaangażowanym „księdzem patriotą”, a więc duchownym głęboko zaangażowanym we współpracę z władzami komunistycznymi – podkreśla prof. Paweł Skibiński w swojej krytyce na portalu ekai.pl [CAŁY MATERIAŁ].

W udzielanych wywiadach prof. Jan Żaryn, dyrektor IDMN podkreśla kroki podjęte w trakcie pontyfikatu Jana Pawła II, takie jak list apostolski „Sacramentorum sanctitatis tutela”, które miały na celu uwrażliwienie biskupów na kwestie nieprawidłowości występujących w Kościele, który jako instytucja złożona z ludzi nie jest wolny od grzeszności. Prof. Jan Żaryn zauważył także, podobnie jak to zaznaczone zostało w oświadczenie Przewodniczącego Konferencji Episkopatu Polski, że rozpoznawanie grzechów jest ciągłym procesem zależnym także od zmieniającej się rzeczywistości i świadomości społecznej problemów.

Jednocześnie prof. Jan Żaryn podkreśla, że ataki wymierzone w postać Jana Pawła II są także próbą naruszenia autorytetów, na których zbudowana jest cywilizacja chrześcijańska i płynące z niej wartości, co zaznaczone zostało także w oświadczeniu Przewodniczącego Konferencji Episkopatu Polski – tutaj link do oświadczenia.

– Celem nie jest tylko i wyłącznie zniszczenie wizerunku papieża Jana Pawła II. Jest to jednak wytoczenie wojny naszej cywilizacji chrześcijańskiej i tematu systemowi wartości, który Jan Paweł II swoim autorytetem podniósł do rangi nadal bezalternatywnych i atrakcyjnych – powiedział w wywiadzie dla PAP prof. Jan Żaryn [CAŁY MATERIAŁ].

Prof. Paweł Skibiński, zastępca dyrektora IDMN w swojej recenzji książki Ekke Overbeeka „Maxima culpa. Jan Paweł II wiedział” odnosi się także do kwestii zarzutów stawianych mentorowi Jana Pawła II – kardynałowi Adamowi Sapieże, jakby wykorzystywanie przez niego seksualnie młodych kleryków stało się później powodem rzekomego tuszowania sprawy pedofilii w Kościele przez Jan Pawła II. Prof. Skibiński dowodzi niekompetentności autora w zakresie warsztatu historycznego, podkreślając, że autor postępujący w ten sposób albo cechuje się brakiem profesjonalizmu, albo podejmuje działania celowe, mające na celu zmanipulowanie mniej skrupulatnego czytelnika.

– Mimo oparcia się na tak skąpej podstawie źródłowej autor nie zachowuje elementarnej rzetelności profesjonalnej, uznając zawarte w dokumentach informacje za udowodnione, co stoi w sprzeczności z podstawowymi regułami warsztatu historycznego, takimi jak wymóg potwierdzenia wiarygodności informacji w co najmniej dwu niezależnych i wiarygodnych źródłach – zauważa prof. Paweł Skibiński w swojej recenzji na stronie ekai.pl.

Obaj historycy podkreślają, że kluczowym błędem autorów publikacji nie jest samo korzystanie z materiałów UB i SB, gdyż są one ważnymi źródłami historycznymi, natomiast to, co relacjonują niepoddane odpowiedniej krytyce, nie stanowi faktów historycznych, jest nadinterpretacją i bezrefleksyjnym przyjmowaniem narracji źródeł szczególnie podatnych na manipulacje.

– Zarówno produkcja TVN, która wywołuje dziś wiele kontrowersji, jak i idące za tym artykuły, podobnie jak książka Ekke Overbeeka „Maxima culpa. Jan Paweł II wiedział”, mają jedną cechę wspólną: nie operują twardymi faktami, ale insynuacjami bądź źródłami-donosami, które muszą być dopiero poddane źródłowej krytyce. Tymczasem podawane są jako rzekoma prawda absolutna – mówi dla wpolityce.pl dyrektor IDMN [CAŁY MATERIAŁ].

Historycy nie kwestionują także możliwości zadawania trudnych pytań o działalność Karola Wojtyły. Apelują jednak o rzeczowe i naukowe podejście do tej kwestii.

– Tu albo weryfikacja przynosi zupełnie inne wnioski niż sugerują autorzy doniesień medialnych, albo mamy sytuację, że nie jesteśmy w stanie tego zweryfikować, a mimo to pokazuje się to jako udowodnione – wskazywał zastępca dyrektora IDMN, prof. Paweł Skibiński w rozmowie z Karolem Mazurkiem na antenie RMF24 [CAŁY MATERIAŁ]

Dyrekcja IDMN jednocześnie wyraża swoje poparcie dla komisji utworzonej przez Instytut Pamięci Narodowej, która w sposób zgodny ze standardem warsztatu historyka określić ma charakter istniejących dokumentów i sposób wykorzystania ich przez aparat bezpieczeństwa.

– Jest to bardzo ważne z perspektywy prowadzenia badań naukowych. Znając pracowników IPN, wiem, że nie powiedzą oni zdania więcej, niż pozwoli im na to warsztat badawczy – podkreśla prof. Jan Żaryn w rozmowie dla PAP.

Zobacz pełne materiały:

Prof. Jan Żaryn: atak na Jana Pawła II przypomina esbeckie metody, PAP https://www.pap.pl/aktualnosci/news%2C1545633%2Cprof-jan-zaryn-atak-na-jana-pawla-ii-przypomina-esbeckie-metody.html

Ataki na św. Jana Pawła II. Prof. Jan Żaryn: Autorzy mają rozbudowane cele, tvpinfo.pl https://www.tvp.info/68357008/ataki-na-sw-jana-pawla-ii-prof-jan-zaryn-autorzy-maja-rozbudowane-cele-miedzy-innymi-uderzyc-w-cywilizacje-milosci

P. Skibiński, Prof. Skibiński o wątku kard. Sapiehy w książce Overbeeka: nierzetelny przekaz historyczny, ekai.pl https://www.ekai.pl/prof-uw-o-watku-kard-sapiehy-w-ksiazce-overbeeka-nierzetelny-przekaz-historyczny/

Jan Żaryn: Karol Wojtyła nie mógł tuszować przypadków pedofilii, bo wiedział, że to grzech, polsatnews.pl https://www.polsatnews.pl/wiadomosc/2023-03-08/jan-zaryn-w-programie-gosc-wydarzen-ogladaj-od-1920/

NASZ WYWIAD: Prof. Żaryn: Mamy do czynienia z atakiem wpisanym w szerszy plan dezawuowania największych polskich autorytetów, rozmawiał Radosław Molenda, wPolityce.pl https://wpolityce.pl/historia/637501-wywiad-prof-zaryn-nagonka-na-jp2-nakierowana-na-mlodziez?fbclid=IwAR2JpgTFIf0yeDKh3sseFuE1XKKzf_GBxUpbNPC5QEVW4oFZqo4_OKYEM28

Oświadczenie Przewodniczącego Konferencji Episkopatu Polski w związku z publikacjami dotyczącymi metropolity krakowskiego kard. Karola Wojtyły, episkopat.pl: https://episkopat.pl/przewodniczacy-kep-wzywam-wszystkich-ludzi-dobrej-woli-by-nie-niszczyc-dziedzictwa-jana-pawla-ii/

Prof. Skibiński: Należy te informacje sprawdzić, sprawy zaszły za daleko, RMF24.pl: https://www.youtube.com/watch?v=kCxoDyuOdTU&ab_channel=RMF24