„Na przedpolu Jałty”. Wojenne losy Jerzego Kurcyusza

Czytelników zainteresowanych historią dyplomacji i tajnych służb zachęcamy do lektury wspomnień Jerzego Kurcyusza „Na przedpolu Jałty” opatrzonych wstępem dr. Dariusza Węgrzyna. To opowieść o ogarniętej wojną Europie, w której równie istotną rolę co zmagania militarne odgrywa działalność wywiadowcza. Jerzy Kurcyusz, doktor prawa, adwokat i polityk związany z obozem narodowym, w 1940 r. otrzymał zadanie zorganizowania placówki łączności w Stambule. Z powierzonej roli wywiązał się znakomicie. Kierowana przez niego placówka przez trzy i pół roku spełniała rolę pomostu pomiędzy władzami na uchodźstwie a walczącym krajem oraz stanowiła istotne zaplecze i wsparcie dla polskich dyplomatów.

„Na przedpolu Jałty. Wspomnienia z tajnej służby w dyplomacji”
Publikacja przybliża jeden z istotnych odcinków służby wojennej – działalność placówek organizujących i utrzymujących łączność kurierską pomiędzy władzami RP na uchodźstwie a walczącym krajem. To aspekt niezwykle istotny, a często pomijany w przekazach historycznych o II wojnie światowej. Bez tego typu placówek nie byłaby możliwa „komunikacja” między rządem emigracyjnym a strukturami Polskiego Państwa Podziemnego, która zapewniała nie tylko przepływ informacji, ale także m.in. środki finansowe.

Jerzy Kurcyusz we wrześniu 1940 r. został skierowany do Turcji z zadaniem zorganizowania placówki łączności z siedzibą w Stambule. Rola, jaką tam odegrał, była niebagatelna. Placówka przez ponad trzy i pół roku była jednym z kluczowych ogniw konspiracyjnego łańcucha komunikacyjnego. Spływały do niej m.in. informacje o losach Polaków na terenie Związku Sowieckiego. Sama placówka stanowiła także zaplecze i wsparcie dla polskich dyplomatów.
„Na przedpolu Jałty. Wspomnienia z tajnej służby w dyplomacji” to zapis tamtych czasów, osobistych przeżyć i doświadczeń Kurcyusza.

Sylwetka Jerzego Kurcyusza
Jerzy Kurcyusz urodził się 12 października 1907 r. w Łomży. Był doktorem prawa, adwokatem, prezesem Związku Akademickiego Młodzież Wszechpolska, członkiem władz Stronnictwa Narodowego, Obozu Wielkiej Polski oraz Obozu Narodowo-Radykalnego. W 1938 r. został wybrany do Rady Miasta Warszawy z ramienia komitetu wyborczego Ruchu Narodowo-Radykalnego. Po agresji Niemiec na Polskę zgłosił się do wojska, ale nie został przyjęty z powodu braku broni i problemów ze wzrokiem. Pełnił jednak służbę w Straży Obywatelskiej w Warszawie.

Pod koniec 1939 r. podjął decyzję o wyjeździe do Francji, gdzie został skierowany przez gen. Władysława Sikorskiego do prowadzenia łączności cywilnej pomiędzy rządem emigracyjnym a okupowanym krajem. Przed ponad 3,5 roku kierował placówką łączności w Stambule.

W 1947 r. na stałe powrócił do Polski. Pracował jako radca prawny i adwokat. W latach 80. był m.in. doradcą działaczy „Solidarności” i obrońcą w procesach politycznych. Zmarł 25 listopada 1988 r., nie doczekawszy upadku reżimu komunistycznego w Polsce. W 2006 r. został odznaczony pośmiertnie Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski.
Zasługi Jerzego Kurcyusza w działalności konspiracyjnej są mało znane szerokiemu gronu odbiorców. Publikacja „Na przedpolu Jałty. Wspomnienia z tajnej służby w dyplomacji” to szansa, aby spopularyzować tę postać i przybliżyć sposób funkcjonowania tajnych służb w czasie II wojny światowej.

Zapoznaj się ze spisem treści publikacji: