„Nie kury domowe” – prawicowe wzorce kobiecości przed II wojną światową – kolejny wykład z cyklu „Babskie wieczory”

Kontynuujemy wydarzenia towarzyszące wystawie „Narodowczynie – prawicowe feministki”. Za nami kolejny wykład z cyklu „Babskie wieczory”. Podczas spotkania Katarzyna Jóźwik z Uniwersytetu Warszawskiego przedstawiła prawicowe wzorce kobiecości przed II wojną światową.

Gospodyni domowa

Odwołując się do materiałów źródłowych z epoki, Katarzyna Jóźwik przybliżyła sylwetkę gospodyni domowej – jednego z najpopularniejszych wzorów kobiecości przed II wojną światową. Jak podkreślała badaczka, był to złożony i rozbudowany katalog obejmujący wiele różnych cech i zachowań. Gospodyni domowa powinna być: porządna, oszczędna, zwinna, dokładna w pracy, silna i pracowita, energiczna, obowiązkowa, a przy tym wyrozumiała dla domowników, uśmiechnięta i pobożna, zastanawiająca się nad wszystkim, co ją otacza. 

Tradycyjne wzorce kobiecości

Gospodyni domowa to tylko jeden z prawicowych wzorców kobiecości rozpowszechnionych przed II wojną światową. Najpopularniejsze z nich odwoływały się do tradycyjnych ról społecznych. Kobiety były postrzegane jako matki, opiekunki, strażniczki domowego ogniska, przekazicielki wartości patriotycznych i religijnych. Ich aktywność była realizowana przede wszystkim w przestrzeni domowej, prywatnej.

Zaangażowanie polityczne

Katarzyna Jóźwiak w swoim wykładzie odwołała się także do „sporów” Gabrieli Balickiej – jednej z najbardziej aktywnych działaczek politycznych II RP,  posłanki na Sejm, członkini Narodowej Organizacji Kobiet, doktora botaniki – z Romanem Dmowskim. Lider Narodowej Demokracji negatywnie odnosił się nie tylko do jej zaangażowania politycznego, ale także działalności naukowej. Zdaniem przywódcy endecji kobiety nie posiadały typu umysłowości, który pozwalał im na aktywność w przestrzeni publicznej.

„Babskie wieczory”

Katarzyna Jóźwik jest doktorantką Uniwersytetu Warszawskiego. W swojej pracy badawczej koncentruje się na wizerunku kobiet w okresie międzywojennej. Obecnie przygotowuje rozprawę doktorską zatytułowaną „Aktywność polityczna kobiet w II Rzeczpospolitej”. Jej wykład „Nie kury domowe – prawicowe wzorce kobiecości przed II wojną światową” to drugie z cyklu spotkań promujących wystawę „Narodowczynie”.

Przed nami jeszcze dwa wydarzenia w ramach cyklu „Babskie wieczory”. 23 maja debata „Posełki, endeczki, obozowczynie – aktywność społeczna i polityczna narodowczyń” z udziałem prof. Ewy Maj (UMCS), prof. Dobrochny Kałwy (UW) i prof. Joanny Dufrat (UWr). Z kolei 6 czerwca pokaz filmu „Janina Omańkowska. Bezczelna i politykująca” oraz dyskusja z reżyserem Piotrem Śliwowskim i dr Małgorzatą Tkacz-Janik (Instytut Korfantego).