Poświęcając życie Polsce – uroczystości upamiętniające 85. rocznicę śmierci Romana Dmowskiego

2 stycznia 2024 r. przypada 85. rocznica śmierci Romana Dmowskiego. Z tej okazji dyrektor Instytutu Dziedzictwa Myśli Narodowej prof. Jan Żaryn wziął udział w uroczystościach upamiętniających postać jednego z patronów naszej instytucji, które zostały zorganizowane w Drozdowie. To w tym miejscu Dmowski pracował i spędził ostatnie lata życia. Uroczystości rocznicowe, przebiegające pod hasłem „Poświęcając życie Polsce”, zostały połączone z obchodami 100. rocznicy śmierci ks. Kazimierza Lutosławskiego.

85. rocznica śmierci Romana Dmowskiego
Dokładnie 85 lat temu, 2 stycznia 1939 r., zmarł jeden z ojców niepodległości i patron Instytutu Dziedzictwa Myśli Narodowej – Roman Dmowski. Z tej okazji dyrektor IDMN prof. Jan Żaryn złożył kwiaty na jego grobie na Cmentarzu Bródnowskim w Warszawie. Centralnym punktem obchodów 85. rocznicy śmierci Romana Dmowskiego były uroczystości zorganizowane w Drozdowie. To tutaj, we Dworze Lutosławskich, Dmowski spędził ostatnie 2 lata życia.

Podczas uroczystości prof. Jan Żaryn przybliżył uczestnikom obchodów rocznicowych sylwetkę i działalność jednego z patronów Instytutu Dziedzictwa Myśli Narodowej. Dyrektor IDMN mówił przede wszystkim o tych wydarzeniach z życia Dmowskiego, które wiążą się z jego działalnością polityczną i służbą Polsce. Zwracał uwagę na przymioty lidera narodowej demokracji, które pozwalały mu sprawnie funkcjonować w realiach ówczesnego świata, rozwijać swoją działalność polityczną i zjednywać sobie sympatyków.

– Tam, gdzie się pojawił, rozumiał świat, w którym się znalazł, bo potrafił negocjować. Potrafił bardzo szybko wejść w realia danej rzeczywistości. Warto o tym mówić, bo narodowcy i Roman Dmowski byli często krzywdzeni opiniami, że są zaściankowi, że są egoistycznie polscy. Dmowski jest człowiekiem świata ówczesnego – wskazywał dyrektor IDMN.

Prof. Jan Żaryn mówił nie tylko o talentach dyplomatycznych i językowych oraz ogromnym potencjale intelektualnym Romana Dmowskiego. Wskazywał również na umiejętność odnalezienia się w zawierusze dziejowej i dynamicznie zmieniającej się sytuacji politycznej.

Roman Dmowski doskonale rozumiał zmienne, które się ujawniają i wobec których trzeba wytworzyć właściwą odpowiedź z punktu widzenia polskich interesów – podkreślał.

Ważną aspektem prelekcji prof. Jana Żaryna było także przybliżenie i nakreślenie poglądów Dmowskiego na kwestię suwerenności Polski.

Suwerenność państwa polskiego – zdaniem Dmowskiego – to był dostęp do morza, to były wielkie możliwości rozwoju rolnictwa polskiego na terenach Wielkopolski i dostęp do najważniejszego surowca, czyli węgla, a więc Śląsk. Jeżeli tych ziem nie będziemy mieli, będziemy nazywać się Polską, ale nie będziemy suwerenni. Celem było stworzenie takiego państwa, które by było zdolne do uniesienia suwerenności. A Polska – jego zdaniem – mogła być tylko wielka. Mała Polska między Niemcami a Rosją nie istnieje. Polska, jeżeli ma być, ma być wielka.

Do takiej wizji spraw polskich Dmowski starał się przekonać naszych sojuszników podczas I wojny światowej, korzystając z niekwestionowanej umiejętności precyzyjnego artykułowania interesów Polski.

100. rocznica śmierci ks. Kazimierza Lutosławskiego
5 stycznia 2024 r. będziemy obchodzili 100. rocznicę śmierci ks. Kazimierza Lutosławskiego – polityka, doktora medycyny i teologii, działacza endeckiego, posła na Sejm Ustawodawczy i na Sejm I kadencji oraz pedagoga. W historii zapisał się jako ideowy mentor twórców skautingu i harcerstwa polskiego. W ramach uroczystości upamiętniających postać tego wybitnego kapłana przedstawiciele lokalnych władz i zaproszeni goście złożyli kwiaty przy sarkofagu ks. Kazimierza Lutosławskiego w kaplicy grobowej rodziny Lutosławskich na cmentarzu parafialnym w Drozdowie. Ważnym elementem obchodów rocznicowych była także prelekcja „Epitafium ks. Kazimierza Lutosławskiego: Nie dajcie się ustraszyć tym, którzy Was prześladują”, którą wygłosiła Maria Dziekońska, wicestarosta łomżyński.

Gabinet Romana Dmowskiego
Po uroczystej Mszy świętej oraz złożeniu kwiatów w kaplicy Lutosławskich uczestnicy udali się do Muzeum Przyrody – Dworu Lutosławskich w Drozdowie, gdzie złożono wieńce przy tablicy upamiętniającej Romana Dmowskiego. Ostatni punkt uroczystości to otwarcie wystawy „Gabinet Romana Dmowskiego” w Muzeum. Zaprezentowano na niej unikalne pamiątki po Ojcu Niepodległości, w tym m.in. korespondencję czy przedmioty codziennego użytku. Głównym eksponatem jest maska pośmiertna Dmowskiego. Wiele miejsca na ekspozycji poświęcono także relacjom przywódcy narodowej demokracji z rodziną Lutosławskich poprzez liczne fotografie wykonane podczas jego pobytu w Drozdowie.