Zmarł ksiądz Tadeusz Isakowicz-Zaleski

We wtorek, 9 stycznia 2024 r. zmarł ksiądz Tadeusz Isakowicz-Zaleski, ksiądz katolicki obrządków łacińskiego i ormiańskiego, działacz opozycji antykomunistycznej w PRL, historyk kościoła, publicysta, poeta, kapelan podziemnej „Solidarności”, duszpasterz osób niepełnosprawnych, współzałożyciel i prezes Fundacji im. Brata Alberta.

Ksiądz Tadeusz Isakowicz-Zaleski urodził się w Krakowie w 1956 r. Jego matka pochodziła z ormiańskiej rodziny Isakowiczów, osiadłej na Kresach Wschodnich, z zawodu była nauczycielką. Ojciec księdza, Jan Zaleski, urodzony w Monasterzyskach, był językoznawcą, docentem w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Krakowie.

W latach 70. XX w. Tadeusz Isakowicz-Zaleski wstąpił do seminarium duchownego, które ukończył po przymusowej służbie wojskowej. Święcenia kapłańskie przyjął w 1983 r.

W czasie studiów związał się z opozycją demokratyczną, m.in. Studenckim Komitetem Solidarności, a następnie z podziemną „Solidarnością”. Kolportował wśród duchownych pisma drugiego obiegu, (jako Jacek Partyka) współredagował „Krzyż Nowohucki”. Działał w prowadzonym w Duszpasterstwie Ludzi Pracy w Nowej Hucie-Mistrzejowicach. Był represjonowany przez Służbę Bezpieczeństwa.

Stale angażował się w działalność dobroczynną i pomoc niepełnosprawnym. W 1987 r. współzałożył Fundację im. Brata Alberta, zajmującą się osobami upośledzonym, prowadzącą schronisko w podkrakowskich Radwanowicach. Dziś w ramach fundacji działa 30 ośrodków terapeutycznych w całej Polsce.

Od 2000 r. był duszpasterzem środowiska polskich Ormian w Krakowie, od 2009 r. proboszczem parafii ormiańsko-katolickiej w Gliwicach, obejmującej południową Polskę.

W 2007 roku napisał książkę „Księża wobec bezpieki. Na przykładzie archidiecezji krakowskiej”, za którą tego samego roku otrzymał Nagrodę Literacką im. Józefa Mackiewicza.

Wydał szereg publikacji z dziejów kościoła ormiańskiego, m.in. „Arcybiskup ormiański Izaak Mikołaj Isakowicz «Złotousty» (1824-1901). Duszpasterz, społecznik i patriota” i „Słownik biograficzny księży ormiańskokatolickich i księży rzymskokatolickich pochodzenia ormiańskiego w Polsce w latach 1700-2000″.

Podczas swojego życia walczył o godne upamiętnienie ofiar Rzezi wołyńskiej z 1943 r.

Był wielokrotnie nagradzany i odznaczany. W 2006 r. za działalność opozycyjną odznaczony przez prezydenta Lecha Kaczyńskiego Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. W 2007 r. został laureatem Nagrody Rzecznika Praw Obywatelskich im. Pawła Włodkowica i nagrody „Niezależnej Gazety Polskiej” im. św. Grzegorza I Wielkiego za „szczególny wkład w obronę prawdy w życiu publicznym”. W 2010 roku otrzymał przyznawaną przez Instytut Pamięci Narodowej nagrodę „Kustosz Pamięci Narodowej”.