80. rocznica powstania Narodowych Sił Zbrojnych [ANIMACJA]

20 września 2022

80 lat temu, 20 września 1942 r., utworzone zostały Narodowe Siły Zbrojne – polska konspiracyjna organizacja wojskowa obozu narodowego, która w swoim apogeum liczyła ponad 72 tys. żołnierzy. Z tej okazji przygotowaliśmy specjalną animację opowiadającą o losach tej organizacji.

Narodowe Siły Zbrojne były konspiracyjną organizacją niepodległościową założoną przez środowisko narodowe we wrześniu 1942 r., z połączenia Organizacji Wojskowej „Związek Jaszczurczy” i części Narodowej Organizacji Wojskowej, która nie weszła latem 1942 r. do Armii Krajowej. Organizacja w szczytowym momencie (wiosną 1944 r.) swojej działalności liczyła ponad 72 tys. żołnierzy. Jej głównym celem było przeprowadzenie powstania powszechnego, a następnie marszu na zachód w celu zdobycia nowych granic na Odrze i Nysie Łużyckiej.

Wiosną 1944 r. większość oddziałów NSZ scaliła się z AK. Zarówno oddziały scalone (NSZ-AK), jak i niescalone (NSZ-ZJ) wzięły udział w powstaniu warszawskim, oddziały NSZ-AK także wcześniej w Akcji „Burza”. Jesienią 1944 r. NSZ-AK wespół z NOW-AK utworzyły Narodowe Zjednoczenie Wojskowe skierowane do walki z nową okupacją sowiecką, NSZ-ZJ zorganizowały zaś tzw. Brygadę Świętokrzyską, w ramach których większa część oddziałów wymaszerowała do Czech, gdzie wyzwoliła obóz koncentracyjny w Holýšovie i połączyła się z oddziałami amerykańskimi. Pozostałe w kraju struktury NSZ-ZJ funkcjonowały do jesieni 1945 r., kiedy to zostały rozbite przez UB licznymi aresztowaniami. Symbolicznym kresem działalności było aresztowanie ostatniego Dowódcy NSZ, Stanisława Kasznicy, które miało miejsce w lutym 1947 r.

Animację, przygotowaną przez IDMN można obejrzeć na kanale IDMNtv na YouTube oraz profilu Instytutu na Facebooku.

Autor: Redakcja IDMN