„Bolesław Piasecki. Początki drogi (1915-1944)” – spotkanie poświęcone wspólnej publikacji IPN i IDMN

24 stycznia 2024

Postać Bolesława Piaseckiego i jego podejście do władzy oraz polityki, inteligencja w dwudziestoleciu międzywojennym, wątki ideowe w programie „Falangi”, Ruch Narodowo-Radykalny na tle polskiego nacjonalizmu lat 30. XX w. – to tylko niektóre tematy, które pojawiły się podczas dyskusji wokół publikacji „Bolesław Piasecki. Początki drogi (1915-1944)”. Wydarzenie, które odbyło się w Centrum Edukacyjnym IDMN, zgromadziło czytelników zainteresowanych historią ruchu narodowego i formacji politycznych II RP.

Dyskusja wokół publikacji

Publikacja „Bolesław Piasecki. Początki drogi (1915-1944)” ukazała się nakładem Wydawnictwa IPN przy współudziale Instytutu Dziedzictwa Myśli Narodowej im. R. Dmowskiego i I.J. Paderewskiego. W dyskusji poświęconej monografii uczestniczyli:

dr Wojciech Muszyński, autor publikacji,
prof. Jan Żaryn, dyrektor IDMN,
dr Krzysztof Kawęcki, pracownik naukowy IDMN.

Podczas rozmowy prof. Jan Żaryn podkreślał, że Bolesław Piasecki uosabia losy polskich inteligentów, którzy wchodzili w dorosłe życie w początkach niepodległości. Wskazywał, że wielu z nich – co jest często pomijane we współczesnych przekazach – miało swoje korzenie w ruchu chrześcijańsko-narodowym. Tym samym publikacja Wojciecha Muszyńskiego pokazuje nie tylko losy pojedynczego człowieka, ale także perspektywę awansu generacyjnego oraz rolę obozu narodowego w kształtowaniu ówczesnych elit.

Uczestnicy dyskusji starali się przełamać obiegowe i stereotypowe poglądy dotyczące działalności politycznej Piaseckiego. Podkreślali, że miała ona wiele różnych aspektów, których zbadanie poszerza wiedzę na temat polskiego nacjonalizmu, a jednocześnie pozwala pokazać różnice i podobieństwa „Ruchu Młodych” np. na tle Falangi Hiszpańskiej.

W rozmowie pojawiał się także wątek władzy oraz idei wodzostwa. Jak podkreślał dr Krzysztof Kawecki, kwestia władzy fascynowała Piaseckiego. Postrzegał ją w kategoriach możliwości oddziaływania na rzeczywistość. Piasecki chciał wykorzystać władzę do realizacji własnych celów.

„Bolesław Piasecki. Początki drogi (1915–1944)”

– Celem pracy jest zweryfikowanie dwóch funkcjonujących równolegle legend o Piaseckim: zarówno tej „czarnej”, skrajnie negatywnej, jak tej rzadziej eksponowanej, ale także obecnej, ukazującej go jako postać pozytywną, a nawet bohaterską – czytamy we wstępie do publikacji. Stwierdzenie to streszcza najważniejsze założenia monografii, która przedstawia różne aspekty aktywności Piaseckiego jako ideologa i przywódcy narodowego radykalizmu, a później konspiratora i uczestnika walki zbrojnej z okupantem niemieckim i sowieckim.

Monografia przybliża pierwsze 15 lat politycznej działalności przywódcy Ruchu Narodowo-Radykalnego „Falanga” w okresie II RP i II wojny światowej. Została podzielona na 5 części, które w układzie chronologicznym przedstawią kolejne okresy życia Piaseckiego. Są to:

„Działacz” (lata 1915-1934) – dzieciństwo i początki zaangażowania politycznego,
„Kolega kierownik” (1935-1936) – samodzielna działalność na scenie politycznej,
„Wódz” (lata 1937-1939) – ożywiona działalność propagandowa i formacyjna,
„Konspirator” (lata 1939-1942) – udział w kampanii wrześniowej, aresztowanie przez gestapo i przejście do konspiracji,
„Komendant” (lata 1942-1944) – formowanie pionu wojskowego KN i pierwsze akcje bojowe.

Galeria