Czy wiesz, że… – Zbigniew Herbert o Władysławie Jabłonowskim …

… krytyku literackim, działaczu Zetu, Ligi Narodowej i Stronnictwa Narodowej Demokracji, bliskim współpracowniku Romana Dmowskiego. Poznali się w okresie powojennym w Sopocie, gdzie dawny działacz polityczny zamieszkał z synem po 1945 r. opuściwszy zniszczoną Warszawę. Gdy zmarł, młody Herbert na łamach „Twórczości” zostawił o nim ciepłe, osobiste wspomnienie: „(…) śmierć ta przeszła bez echa. Poskąpiono … Continued

Czy wiesz, że… – Stefan Żeromski

Czy wiesz, że w okresie I wojny światowej Stefan Żeromski współpracował z obozem narodowej demokracji? Pisarz na początku konfliktu pragnął wstąpić do legionów polskich Józefa Piłsudskiego, jednak z czasem zaczął współpracować z narodowcami. Medard Kozłowski, działacz endecki z Zakopanego wspominał, że literat chociaż zarzucał nacjonalistom reakcyjność, popierał ich program w tym czasie, zwłaszcza geopolityczny. Narodowcy … Continued

Czy wiesz, że… – Eleonora Ziemięcka

Czy wiesz, że pierwszą polską filozofką była Eleonora Ziemięcka? Kobieta żyła w latach 1819-1869, reprezentowała myśl konserwatywną, katolicką i ultramontanizm. Myślicielka w bardzo młodym wieku rozpoczęła karierę publicystyczną – w 1830 r. publikowała w „Dzienniku dla Dzieci”, w kolejnych latach intensywnie ją prowadziła dalej. W 1841 r. napisała artykuł pt. Myśli o filozofii do „Biblioteki … Continued

Czy wiesz, że… – Wincenty Lutosławski

Czy wiesz, że jednym z najważniejszym dokonań polskich humanistów w historii jest ustalenie chronologii dzieł greckiego filozofa Platona. Uczynił to w latach 90. XIX w. filozof mesjanistyczny i późniejszy działacz narodowo-demokratyczny Wincenty Lutosławski (1863-1954). Myśliciel dokonał tego poprzez użycie bardzo nowoczesnej metody, nazwanej przez siebie „stylometrią”, czyli bardzo szczegółowego badania różnic stylistycznych w tekście i … Continued

Czy wiesz, że… – Jan Gwalbert Pawlikowski

Czy wiesz, że jednym z ojców polskiej ekologii oraz inicjatorem istnienia parków narodowych był wieloletni aktywista narodowo-demokratyczny – Jan Gwalbert Pawlikowski (1860-1939). Chociaż kształcił się na prawnika, ekonomistę i rolnika, swoje życie poświęcił polityce oraz działalności przyrodniczej – pod koniec XIX w. prowadził badania speleologiczne i opisał jaskinie w Dolinie Kościeliskiej oraz w jaskinie w … Continued