1 października – 108 lat temu urodziła się Kazimiera Olszewska

1 października 2020

Nauczycielka, działaczka społeczna, żołnierz AK, więzień polityczny PRL, dama orderu Virtuti Militari.

Urodziła się w Łęczycy. Studiowała na Wydziale Prawa KUL. W latach 30-tych działała w strukturach Przysposobienia Wojskowego Kobiet (PWK), od 1936 r. jako komendantka koła w Białymstoku. W latach 1937–1939 pracowała jako nauczycielka.

We wrześniu 1939 r. organizowała kobiecą służbę sanitarną. Miesiąc później rozpoczęła pracę konspiracyjną, m.in. jako kolporterka pisma „Polska Żyje”, a od wiosny 1940 r. w szeregach Związku Odwetu – dywersyjnej organizacji Związku Walki Zbrojnej, gdzie weszła w skład Kobiecych Patroli Minerskich utworzonych przez dr Zofię Franio. Jesienią 1942 r. wzięła udział w kilku udanych akcjach sabotażowych AK, wysadzając tory i pociągi (m.in. akcje „Wieniec” w pobliżu stacji Włochy i „Odwet kolejowy” pod Łukowem). Jednocześnie pełniła obowiązki szefa łączności w Biurze Badań Technicznych Dowództwa Saperów przy KG AK.

W czasie powstania warszawskiego walczyła na Ochocie i na Sadybie. Była dwukrotnie aresztowana przez Niemców, zbiegła z transportu do obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau. Udała się następnie do Pruszkowa, gdzie zatrudniła się w miejscowych strukturach Rady Głównej Opiekuńczej.

Po wojnie wstąpiła w szeregi antykomunistycznego Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”. Aresztowana przez UB w 1946 r. i skazana na karę 8 lat, opuściła mury więzienia w 1956 r. Pracowała jako radca prawny w Ministerstwie Budownictwa. Angażowała się w działalność Komisji Historii Kobiet w Walce o Niepodległość.

Zmarła 13 grudnia 1985 roku w Warszawie. Spoczęła na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kw. F III-10-7).

Autor: Redakcja IDMN