10 września – 104 lata temu urodził się Bronisław Onufry Kopczyński

10 września 2020

Bronisław Onufry Kopczyński (1916-1943), poeta, kompozytor, krytyk literacki, założyciel i pierwszy redaktor „Sztuki i Narodu”.

Był synem znanego warszawskiego malarza-weducisty. Siostra Laura została aktorką. Od najmłodszych lat pisał wiersze i komponował muzykę. W 1934 r. rozpoczął studia w Konserwatorium Warszawskim.

Związał się z nielegalnym Ruchem Narodowo-Radykalnym „Falanga” Bolesława Piaseckiego. W 1936 r. został redaktorem kwartalnika „Ruch Kulturalny” i kierownikiem Polskiej Organizacji Akcji Kulturalnej (POAK) – stowarzyszenia, którego misją było zaangażowanie narodu do walki o wielkość Polski w życiu duchowym, kulturze i sztuce, pozbawionym destrukcyjnych wpływów obcych (zwłaszcza żydowskich).

W okresie okupacji niemieckiej kierował pionem kulturalno-propagandowym Konfederacji Narodu, organizacji polityczno-wojskowej będącej kontynuacją „Falangi” (w 1942 r. scalonej z ZWZ-AK). Na początku kwietnia 1942 r. stworzył miesięcznik „Sztuka i Naród” (SiN) – jedno z najważniejszych pism kulturalnych okresu wojny. Kierował nim do chwili aresztowania przez gestapo w nocy 8 stycznia 1943 r. Wysłany do obozu koncentracyjnego na Majdanku tyfus zmarł po niespełna trzech miesiącach na tyfus 5 kwietnia t.r.

Był najstarszym z grona twórców, którzy pracowali w redakcji SiN – w chwili śmierci miał niespełna 27 lat (po nim pismem kolejno kierowali: Wacław Bojarski, Andrzej Trzebiński, Tadeusz Gajcy, Zdzisław Stroiński i Wojciech Mencel. Wszyscy nie dożyli końca wojny).

„Chopin konspiracji”, jak nazywano Kopczyńskiego, skomponował kilkadziesiąt utworów, głównie kantat i piosenek. Najbardziej znanym jego dziełem muzycznym jest napisana do słów Andrzeja Trzebińskiego pieśń bojowa Uderzeniowych Batalionów Kadrowych: „Wymarsz Uderzenia” (A jeśli będzie wiosna).

Autor: Redakcja IDMN