105. rocznica utworzenia Armii Polskiej we Francji

4 czerwca 2022

105 lat temu, 4 czerwca 1917 r., dekretem prezydenta Francji, Raymonda Poincarégo, powołano do życia Armię Polską we Francji.

Inicjatywa w tej sprawie wyszła od Romana Dmowskiego i Komitetu Narodowego Polskiego w Paryżu. Dowództwo nad nowo powołaną armią objął początkowo Francuz, generał Louis Archinard. W jej skład wchodzili ochotnicy – Polacy ze Stanów Zjednoczonych, którzy odpowiedzieli na apel Ignacego Jana Paderewskiego, a także z Kanady i Francji oraz polscy żołnierze z armii niemieckiej, będący jeńcami wojsk państw Ententy.

Na mocy porozumienia z rządem Francji, Komitet Narodowy Polski uzyskał 28 września 1918 roku pełną kontrolę polityczną nad Armią. Wskutek porozumienia została ona uznana za „autonomiczną armię sojuszniczą walczącą pod wyłącznym polskim dowództwem”. Francuskiego dowódcę 4 października 1918 zastąpił gen. Józef Haller.

Po zakończeniu I wojny światowej do Armii dołączyli także polscy jeńcy z armii austro-węgierskiej wzięci do niewoli przez Włochów. Armia gen. Hallera organizowana była na bazie korpusów i dywizji, organizacyjnie odpowiadających armii francuskiej, wyposażonych i uzbrojonych sprzętem i uzbrojeniem demobilizowanych jednostek francuskich. Armia przyjęła błękitny kolor mundurów, stąd zwano ją „błękitną”. Była ona najlepiej wyszkoloną, uzbrojoną i wyposażoną częścią tworzącego się Wojska Polskiego.

Wiosną 1919 r. rozpoczęto przerzucanie Armii do Polski. Akcja ta trwała od kwietnia do czerwca tego roku. Armię wysłano na wschodnie granice gdzie brała udział w walkach wojny polsko-rosyjskiej i polsko-ukraińskiej. Błękitna Armia została oficjalnie rozformowana 1 września 1919 r. i włączona w regularne struktury Wojska Polskiego.

Autor: Redakcja IDMN