11 czerwca – 124 lata temu urodził się Jan Rembieliński (1897-1948)

11 czerwca 2021

Dziennikarz, działacz i polityk narodowy. Pierwszy prezes Młodzieży Wszechpolskiej. Senator V kadencji.

Pochodził z Warszawy. Związał się w młodości z obozem narodowym. W listopadzie 1916 r., jako student prawa na Uniwersytecie Warszawskim, został wybrany sekretarzem Koła im. Maurycego Mochnackiego, które skupiało zwolenników akcji politycznej Romana Dmowskiego. Od 1918 r. należał do tajnej Ligi Narodowej. W tym samym roku odegrał ważną rolę w założeniu Narodowego Zjednoczenia Młodzieży Akademickiej (NZMA). Uczestnicząc w listopadowym Zjeździe Ogólnoakademickim we Lwowie, wziął udział w obronie miasta przed Ukraińcami, za co otrzymał Krzyż Walecznych. Dwa lata później objął naczelną redakcję „Głosu Akademickiego”, nowego organu NZMA. Jesienią 1921 r. stanął na czele całej organizacji. Gdy w marcu 1922 r. przekształciła się ona w Związek Akademicki Młodzież Wszechpolska, został wybrany jego pierwszym prezesem. Starał się bronić świeckiego charakteru MW, twierdząc, że nacjonalizm „nie zajmuje się […] zagadnieniami leżącymi […] w sferze religii. Toteż nacjonalista równie dobrze może być ateistą, panteistą i prawowiernym katolikiem”.

Po studiach nadal łączył działalność polityczną z dziennikarstwem. W latach 1925-1939 był redaktorem i publicystą „Myśli Narodowej” (prowadził stały dział „Na widowni”). Wydawał także broszury (m.in. „Dniepr i Wisła. W dziesiątą rocznicę bitwy pod Warszawą”, czy „Dmowski-wychowawca”, 1939).

Po zamachu majowym należał do współorganizatorów i przywódców Ruchu Młodych Obozu Wielkiej Polski, był członkiem Straży Narodowej, a od 1928 r. zasiadał w prezydium Rady Naczelnej Stronnictwa Narodowego i blisko współpracował z Romanem Dmowskim. Studencka Konfederacja Filarecja nadała mu tytuł filistra honorowego.

W połowie 1936 r., jako zwolennik ugody z sanacją, wystąpił ze Stronnictwa Narodowego i podjął współpracę z Obozem Zjednoczenia Narodowego. Wydawał tygodnik „Podbipięta” (1936–1937), określany jako „organ młodych narodowców dostrzegających ujawniony w obozie sanacji pęd do zgody”. Pisywał również do „Małego Dziennika” o. Maksymiliana Kolbe. W listopadzie 1938 r. z listy Ozonu wybrany został Senatorem V kadencji.

29 lipca 1939 r. odpłynął do Argentyny na pokładzie statku „Chrobry” (razem z Gombrowiczem, który go uwiecznił w „Transatlantyku”), jednak na wieść o wybuchu wojny powrócił do Europy i w październiku trafił do Coëtquidan we Francji, gdzie formowało się polskie wojsko. Jako oficer oświatowy, stał się jednym z założycieli pisma „Polska Walcząca”. Od czerwca 1940 r. mieszkał w Anglii, gdzie został odkomenderowany do ministerstwa informacji i dokumentacji. Był ponadto wiceprezesem zarządu Związku Dziennikarzy Polskich w Londynie. Nadal pisywał do „Polski Walczącej” i „Myśli Polskiej”. Wydawał także broszury o Wyspiańskim i Kasprowiczu. Z zamiłowania historyk, przymierzał się do napisania kilkutomowej historii Polski (w 1948 r. ukazał się jedynie pierwszy tom, obejmujący średniowiecze).

Zmarł 16 października 1948 r. w Isleworth (Middlesex). Spoczywa na katolickim cmentarzu Kensal Green w Londynie.

Autor: Redakcja IDMN