11 sierpnia – 78 lat temu na ulicach okupowanej Warszawy rozlepiono „Protest!”

„Protest!” – był to list zredagowany przez Zofię Kossak-Szczucką, która w imieniu przedstawicieli polskich środowisk katolickich sprzeciwiała się zagładzie Żydów przeprowadzanej przez niemieckiego okupanta.

W liście tym pisała m.in.: „Świat patrzy na tę zbrodnię, straszliwszą niż wszystko, co widziały dzieje – i milczy. Rzeź milionów bezbronnych ludzi dokonywa się wśród powszechnego, złowrogiego milczenia”. Kossak-Szczucka brała czynny udział w życiu podziemnym redagując podziemną prasę stojąc równocześnie na czele katolickiego Frontu Odrodzenia Polski.

Wraz z innymi członkami FOP, zbierała pieniądze konieczne do załatwiania ukrywającym się Żydom dokumentów, pomagała im w znalezieniu zatrudnienia oraz umieszczała dzieci żydowskie w sierocińcach prowadzonych przez siostry zakonne. Wywierała nieustanny nacisk na Delegaturę Rządu na Kraj, aby nadała różnym próbom pomocy Żydom wymiar bardziej instytucjonalny oraz wsparła je finansowo. Te starania odniosły sukces we wrześniu 1942 roku, gdy powołano Tymczasowy Komitet Pomocy Żydom im. Konrada Żegoty pod przewodnictwem jej oraz Wandy Krahelskiej-Filipowicz. Później Komitet przekształcono w mocniej osadzoną w strukturach rządowych Radę Pomocy Żydom „Żegota”, stanowiącą reprezentację także podziemnych środowisk żydowskich, która była w stanie pomóc – choć w różnym stopniu – co najmniej kilkudziesięciu tysiącom Żydów ukrywającym się „po aryjskiej stronie”.