11 września – 104 lata temu urodził się Wiktor Stryjewski

Wiktor Wacław Stryjewski ps. „Cacko” (1916-1951), żołnierz AK, NZW i NSZ.

Pochodził spod Płońska, gdzie prowadził z rodziną gospodarstwo rolne. Po wybuchu wojny walczył w 32. pułku piechoty. Podczas okupacji niemieckiej był żołnierzem Armii Krajowej w Obwodzie Sierpc.

Po wkroczeniu Armii Czerwonej, od wiosny 1945 pracował w Służbie Ochrony Kolei na stacji w Raciążu. W lutym 1946 r. ciężko pobił sowieckiego żołnierza gwałcącego Polkę. Został aresztowany przez UB, ale dzięki pomocy współpracującego z podziemiem funkcjonariusza udało mu się zbiec. Ukrywał się w okolicach Sierpca, gdzie dołączył do wchodzącego w skład Narodowego Zjednoczenia Wojskowego (NZW) oddziału Ruchu Oporu Armii Krajowej (ROAK), w obwodzie „Mewa”. Uczestniczył w wielu brawurowych akcjach zbrojnych przeciw komunistycznemu aparatowi władzy likwidując i rozbrajając posterunki MO. Został awansowany do stopnia sierżanta.

Po ogłoszeniu amnestii w lutym 1947 r. odmówiwszy ujawnienia się, wstąpił do oddziału Franciszka Majewskiego „Słonego”. W lipcu t.r. pod Okalewem koło Rypina brał z nim udział w rozbiciu obławy UB, MO i ORMO. W październiku we wsi Chudzynek koło Płocka osobiście zastrzelił dowódcę PPR-owskiego „szwadronu śmierci” Władysława Rypińskiego „Rypę” nazywanego „katem Mazowsza”. Od października 1947 r. stojąc na czele patrolu 11. Grupy Operacyjnej Narodowych Sił Zbrojnych brał udział w licznych akcjach ekspropriacyjnych i rozbijaniu posterunków milicji.

Został aresztowany 8 lutego 1949 r. we wsi Gałki koło Płocka po walce stoczonej przez swój 7-osobowy oddział z 262-osobową grupą operacyjną KBW, UB i MO. W lipcu 1950 r., po trwającym blisko półtora roku brutalnym śledztwie, WSR w Warszawie pod przewodnictwem mjr. M. Widaja skazał go na 38-krotną (!) karę śmierci. Wyrok wykonano w więzieniu mokotowskim wieczorem 18 stycznia 1951 r.

Symboliczny grób „Cacka” – jednego z najdzielniejszych „żołnierzy wyklętych” walczących z komunistami na północnym Mazowszu – znajduje się w kwaterze „Na Łączce” cmentarza wojskowego na Powązkach.