12 lutego – 90 lat temu Radio Watykańskie nadało pierwszą audycję

12 lutego 2021

W 1929 r. Pius XI, zafascynowany radiem i przekonany o możliwość jego wykorzystania w pracy apostolskiej zwrócił się z prośbą do jego wynalazcy Guglielmo Marconiego o przygotowanie aparatury nadawczej. Dwa lata później Radio Vaticana rozpoczęło działalność. W dniu 12 lutego 1931 r. o 16.49 popłynęły w eter słowa łacińskiego orędzia, które Pius XI rozpoczął od cytatu z biblijnego Hymnu Mojżesza: „Słuchajcie, o Niebiosa, tego, co wam powiem; słuchaj, Ziemio, słów moich ust… Usłyszcie i posłuchajcie, odległe narody”, a zakończył błogosławieństwem Urbi et Orbi. Audycję powtórzono następnie w kilku językach, w tym także po polsku. Od tej pory Radio Watykańskie, które szybko zostało nazwane „głosem papieża” rozpoczęło swoją działalność, która nieprzerwanie trwa do dziś.

W porozumieniu z generałem jezuitów ojcem Włodzimierzem Ledóchowskim papież przekazał kierownictwo rozgłośni Towarzystwu Jezusowemu. Początkowo Radio Watykańskie transmitowało tylko przemówienia Piusa XI, czytano również dziennik „l’Osservatore Romano”. W 1936 r. po raz pierwszy nadano na jego falach papieskie orędzie bożonarodzeniowe. 24 listopada 1938 r. rozpoczęła działalność, powołana przez o. Ledóchowskiego, sekcja polska Radia Watykańskiego, początkowo nadająca audycje 1-2 razy w tygodniu. Pierwszym szeroko transmitowanym (w dziewięciu językach) wydarzeniem była śmierć papieża (9 lutego 1939) i relacja konklawe zakończonego ceremonią ogłoszeniem pontyfikatu Piusa XII.

Gdy wybuchła II wojna światowa, radio okazało się ważnym narzędziem informacyjnym. Przemówienie w papieskiej rozgłośni wygłosił prymas Polski kardynał August Hlond. W trakcie pobytu w Watykanie występował jeszcze wielokrotnie, walcząc o sprawę polską na arenie międzynarodowej. W styczniu 1940 r. rozgłośnia papieska jako pierwsza informowała o obozach zagłady. Spotykało się to z próbami uciszenia, podejmowanych przez niemieckiego ministra propagandy Josepha Goebbelsa i szykanami ze strony hitlerowców i włoskich faszystów; niektórych jego pracowników aresztowano.

W okresie Soboru Watykańskiego II polscy biskupi na czele z kardynałem Stefanem Wyszyńskim i arcybiskupem Karolem Wojtyłą komentowali na bieżąco obrady i ustalenia.

Podczas pontyfikatu Pawła VI tematyka audycji, skoncentrowana wcześniej na Stolicy Apostolskiej, zaczęła dotyczyć również wiadomości o charakterze religijno-społecznym z życia Kościołów lokalnych na całym świecie. W wielu krajach przy episkopatach powstały specjalne biura ds. współpracy z papieską rozgłośnią. Największy rozwój Radia Watykańskiego dokonał się w czasach Jana Pawła II. Rozgłośnia towarzyszyła polskiemu papieżowi w każdej z jego 104 zagranicznych podróży apostolskich.

Począwszy od 1993 roku Radio Watykańskie weszło w erę transmisji satelitarnych. Dziś nadaje w 47 językach, a jego sygnał jest retransmitowany przez wiele rozgłośni na całym świecie oraz przez Internet.

W połowie 2015 r. papież Franciszek zapoczątkował konwergencję mediów watykańskich. Rozgłośnia odebrana jezuitom została podporządkowana Dykasterii ds. Komunikacji, która jest integralną częścią Kurii Rzymskiej.

Autor: Redakcja IDMN