13 czerwca – 108 lat temu urodził się Witold Borowski (1913-1945)

13 czerwca 2021

Prawnik, działacz Młodzieży Wszechpolskiej i Stronnictwa Narodowego. Żołnierz NOW, NSZ i NZW.

Urodził się w Radomiu. Po zdaniu matury w rodzinnym mieście, od 1932 r. kontynuował naukę na Wydziale Prawa Uniwersytetu Warszawskiego. Tam też związał się z ruchem narodowym, w którego uniwersyteckich strukturach szybko zaczął odgrywać ważną rolę. Piastował funkcję kierownika Sekcji Akademickiej Stronnictwa Narodowego i członka władz Młodzieży Wszechpolskiej na UW. Już w czasach studenckich był represjonowany przez reżim sanacyjny. W 1935 r. został zesłany do obozu w Berezie Kartuskiej, gdzie spędził kilka miesięcy. Jesienią następnego roku, jako jeden z inicjatorów słynnej blokady UW, został relegowany z uczelni. Studia ostatecznie ukończył na Uniwersytecie Poznańskim i podjął pracę w tamtejszym sądownictwie.

We wrześniu 1939 r. nie otrzymał powołania do wojska (być może z przyczyn politycznych) i zaciągnął się jako ochotnik. Ranny w udo trafił do niewoli niemieckiej, z której jednak udało mu się zbiec. Jeszcze jesienią 1939 r. zaangażował się w konspirację wojskowo-polityczną Stronnictwa Narodowego. Jako „Witek” lub „Witold” do lipca 1941 r. był członkiem Zarządu Okręgu SN Radom, a następnie znalazł się w wydziale organizacyjnym Zarządu Głównego SN w Warszawie – już jako absolwent konspiracyjnej podchorążówki. Od 15 września t. r. pełnił także funkcję redaktora naczelnego konspiracyjnego dwutygodnika „Wielka Polska”, pierwotnie organu młodzieżówki SN.

Latem 1942 r. znalazł się w grupie działaczy SN-NOW, którzy odmówili scalenia z Amią Krajową. Był jednym z inicjatorów powołania Armii Narodowej, wraz z którą znalazł się, jak inni secesjoniści, w strukturach nowoutworzonej organizacji – Narodowych Siłach Zbrojnych. Jako „Wiktor Brzeziński” w stopniu podporucznika pełnił tam najpierw funkcję zastępcy szefa VI Wydziału Dowództwa, a od września 1943 r. szefa tego Wydziału, który odpowiadał za sprawy oświatowo-wychowawcze. Kontynuował w tym czasie wydawanie „Wielkiej Polski” i działalność w SN, będąc członkiem Tymczasowej Komisji Rządzącej, czyli najwyższej władzy tej części partii, która nie zgodziła się na porozumienie z AK.

Wiosną 1944 r. gdy jednak udało się to porozumienie zawrzeć, wraz ze zdecydowaną większością NSZ znalazł się w szeregach Armii Krajowej, cały czas pracując w pionie politycznym SN. Aż do wybuchu powstania warszawskiego na zapleczu sklepu, który prowadził razem z żoną Natalią (w NSZ pełniła funkcję komendanta Pomocniczej Służby Kobiet na Mokotowie) ukrywał żydowską rodzinę. Podczas powstania przebywał w Milanówku, gdzie organizował pomoc dla rannych wychodzących z miasta.

Był jednym z inicjatorów powołania do życia Narodowego Zjednoczenia Wojskowego, które miało kontynuować walkę z sowietami. W stopniu porucznika objął funkcję szefa IV Wydziału (propagandy) Komendy Głównej NZW.

W kwietniu 1945 r. został aresztowany przez NKWD i osadzony w areszcie przy ul. Środkowej w Warszawie (na cegle zachował się wydrapany napis „Witold Borowski S.N. por.”), skąd trafił do obozu koncentracyjnego w Rembertowie. W nocy z 20 na 21 maja 1945 r. wraz z grupą 1400 więźniów został uwolniony przez oddział „Wichury”, w czym miał udział jako organizator akcji wewnątrz obozu. Poszukiwany przez UB i NKWD ukrywał się w okolicach Mińska Mazowieckiego.

Zginął 2 czerwca podczas obławy we wsi Antonin. Został pochowany na cmentarzu w Jakubowie.

Autor: Redakcja IDMN