14 lutego – 148 lat temu urodził się Roman Ogryczak (1873-1939)

14 lutego 2021

Działacz narodowy i polonijny na terenie Wolnego Miasta Gdańska. Stolarz i kamienicznik.

Był synem robotnika spod wielkopolskiego Jarocina. Od 1899 r. mieszkał w Gdańsku, pracując jako czeladnik a następnie jako mistrz stolarski. Zaangażował się szybko w działalność narodową i życie gdańskiej Polonii. W 1904 r. poślubił Wielkopolankę spod Mogilna Apolonię z Tomaszewskich, poznaną w Towarzystwie Śpiewaczym „Lutnia”.

Był także członkiem Towarzystwa Ludowego „Jedność”, prowadzącego akcje oświatowe i patriotyczne. Od 1912 r. mieszkał we własnej kamienicy czynszowej przy Poggenpfuhl 5 (ul. Żabi Kruk), gdzie działał warsztat stolarski i prowadzony przez żonę sklep kolonialny, a na jego zapleczu, miejsce spotkań polskiej społeczności.

Po zakończeniu I wojny światowej został członkiem Komisji Szkolnej przy Naczelnej Radzie Ludowej w Gdańsku. Po powstaniu Wolnego Miasta Gdańska, w 1921 r., wstąpił do Gminy Polskiej i był w niej jedną z czołowych postaci, usiłując doprowadzić do zjednoczenia gdańskiej Polonii. W styczniu 1935 r. wybrano go prezesem tej organizacji. W bardzo trudnym okresie pełnił tę funkcję przez dwa i pół roku, aż do połączenia Gminy z konkurencyjnym Związkiem Polaków w Wolnym Mieście Gdańsku.

Aresztowany w pierwszym dniu wojny, trafił do obozu przejściowego w dawnej szkole dla dziewcząt Victoriaschule, gdzie według list proskrypcyjnych uwięziono ok. 1500 Polaków, uznanych za wrogów Rzeszy. Ciężko pobity, ze zmasakrowaną twarzą i wybitym okiem, został przeniesiony do więziennego szpitala w obozie dla Polaków w Nowym Porcie, gdzie skonał 30 września.

Pierwotnie został pochowany na cmentarzu katolickim na Biskupiej Górce. W 1948 roku ciało ekshumowano i przeniesiono na cmentarz na Zaspie.

Autor: Redakcja IDMN