160 lat temu urodził się Aleksander Kakowski

5 lutego 2022

160 lat temu, 5 lutego 1862 roku, urodził się Aleksander Kakowski – polski duchowny katolicki, arcybiskup warszawski, kardynał, prymas Królestwa Polskiego, członek Rady Regencyjnej.

Syn Franciszka Kakowskiego herbu Kościesza, powstańca styczniowego, i Pauliny z Ossowskich herbu Dołęga. Pochodził z drobnej szlachty mazowieckiej – ród Kakowskich wywodził się z miejscowości Kaki w powiecie przasnyskim. Uczęszczał do szkoły elementarnej w Przasnyszu. W 1878 r. ukończył gimnazjum w Pułtusku. Wstąpił do seminarium duchownego w Warszawie, następnie do Akademii Duchownej w Petersburgu i Uniwersytetu Gregoriańskiego w Rzymie. 30 maja 1886 r. otrzymał święcenia kapłańskie w Warszawie z rąk arcybiskupa Wincentego Teofila Popiela.

Od 1887 r. był wykładowcą teologii i literatury polskiej w seminarium duchownym w Warszawie. W 1901 został kanonikiem warszawskim, następnie prałatem. W 1910 uzyskał stopień doktora teologii na Akademii Duchownej w Petersburgu i w tym samym roku został jej rektorem. Jako rektor tej uczelni zachował jej religijny charakter i uniknął okazji do narażenia się władzom rosyjskim. W 1913 r. car Mikołaj II polecił mu objąć stanowisko arcybiskupa warszawskiego. 21 maja 1913 r. Stolica Apostolska wystawiła bullę nominacyjną, a ingres nowego biskupa odbył się 14 września tegoż roku.

W latach 1917–1918 był członkiem Rady Regencyjnej, do której wszedł za namową biskupa Antoniego Nowowiejskiego. 28 października 1919 r. w archikatedrze św. Jana w Warszawie udzielił święceń biskupich Achillesowi Rattiemu, nuncjuszowi apostolskiemu w Polsce (późniejszemu papieżowi Piusowi XI). 15 grudnia 1919 r. papież Benedykt XV kreował go kardynałem prezbiterem.

Od 1925 r. używał dożywotnio tytułu prymasa Królestwa Polskiego, spowodowało to, że Polska posiadała dwóch prymasów, gdyż kard. August Hlond będący arcybiskupem gnieźnieńsko-poznańskim, nosił tytuł prymasa Polski.

Od 1927 r. Kakowski brał aktywny udział w organizowaniu Akcji Katolickiej, powołał w związku z tym w 1930 r. Katolicki Związek Instytucji i Zakładów Wychowawczych Caritas. Zorganizował działalność kleru wśród młodzieży akademickiej, zalecał opiekę nad zabytkami sztuki sakralnej, był inicjatorem utworzenia Muzeum Archidiecezjalnego w 1936. Napisał wiele artykułów i rozpraw z zakresu ustawodawstwa kościelnego. 2 lipca 1927 koronował w Wilnie obraz Matki Bożej Ostrobramskiej.

2 maja 1922 r. został odznaczony Wielką Wstęgą Orderu Odrodzenia Polski. 17 czerwca 1938 r. został kanclerzem kapituły Orderu Orła Białego (odznaczony orderem w 1925). 5 czerwca 1930 r. został bajlifem honorowym i dewocyjnym zakonu maltańskiego.

Zmarł 30 grudnia 1938 r. 4 stycznia 1939 r. został pochowany w podziemiach katedry św. Jana w Warszawie, a w późniejszym czasie jego ciało zostało przeniesione na cmentarz Bródnowski, gdzie zgodnie ze swoją wolą spoczął „wśród mogił dla najuboższych”.

Autor: Redakcja IDMN