17 października – 143 lata temu zmarł ks. prof. Eugeniusz Janota (1823-1878)
17 października 2021Duchowny katolicki, profesor germanistyki. Popularyzator turystyki górskiej, taternik, badacz folkloru podhalańskiego i obrońca zagrożonych gatunków zwierząt
Urodził się w Kętach pod Oświęcimiem. Studiował teologię i filozofię w seminarium w Tarnowie. W 1847 r. przyjął święcenia kapłańskie. Początkowo pracował jako wikary i katecheta w Żywcu i Cieszynie, a od 1852 r. przez 20 lat, w krakowskim Gimnazjum św. Anny, gdzie uczył niemieckiego, polskiego, historii i geografii.
Dopuszczony do przewodu doktorskiego na UJ, w 1860 r. uzyskał doktorat na podstawie pracy „Przewodnik w wycieczkach na Babią Górę, do Tatr i Pienin” – pierwszego polskiego przewodnik tatrzańskiego.
Tatry, które poznawał od 1846 r, stały się celem corocznych wycieczek z młodzieżą. W latach 1866-1867 uczestniczył w pierwszych wejściach m.in. na Świnicę, Wołoszyn, Kozi Wierch i Granaty (1866). Wraz z Maksymilianem Nowickim, profesorem zoologii na UJ, stworzył ustawę sejmową w sprawie ochrony kozic i świstaków (1868), a następnie został pierwszym prezesem Galicyjskiego Towarzystwa Ochrony Zwierząt. Należał do wielu naukowych towarzystw, publikował monografie różnych gatunków tatrzańskiej flory i fauny. Zgłębiał historię i kulturę ludową Podhala, drukował góralskie pieśni, pisał biografie zakopiańskich przewodników. W 1873 r. należał do głównych założycieli Towarzystwa Tatrzańskiego i był współautorem jego statutu. W 1871 r. wygrał konkurs na kierownika katedry języka i literatury niemieckiej na Uniwersytecie Lwowskim, gdzie mianowano go profesorem zwyczajnym. Zmarł we Lwowie.