2 listopada – 161 lat temu urodzili się Ignacy (1859-1937) i Józefa (1859-1945) Szebeko

2 listopada 2020

Działacze społeczni i polityczni; parlamentarzyści ruchu narodowego.

Bliźnięta ziemianina z guberni mohylewskiej, generała armii carskiej Adalberta Szebeko i Leontyny z Tripplinów, rodziny zasłużonej dla polskiej literatury, urodziły się w guberni chersońskiej.

Ignacy ukończył prawo i nauki polityczne na uniwersytecie w Petersburgu ze stopniem doktora. Pracował jako sędzia śledczy i prokurator. W 1887 r. otworzył kancelarię adwokacką w Warszawie, gdzie z czasem został współwłaścicielem i dyrektorem Domu Bankowego Hipolita Wawelberga. W 1903 r. nabył majątek w Głogowcu pod Kutnem i zajmował się także rolnictwem. Po 1905 r. został członkiem Stronnictwa Polityki Realnej oraz Towarzystwa Rolniczego Ziemi Kutnowskiej. Działał również w wielu organizacjach przemysłowych.

W latach 1909-1917 jako wybrany z Warszawy reprezentant „Realistów” zasiadał jako poseł w Radzie Państwa Imperium Rosyjskiego – głównym organie prawno-doradczego monarchy.

W czasie I wojny światowej w Warszawie i Petersburgu brał aktywny udział w pracach Komitetu Narodowego Polskiego gorliwie popierając ideę współpracy z carską Rosją. Wchodził w skład komisji mającej wcielić w życie manifest wielkiego księcia Mikołaja Mikołajewicza z 14 sierpnia 1914 do Polaków. Po rewolucji lutowej i obaleniu caratu w lipcu 1917 został członkiem Rady Polskiej Zjednoczenia Międzypartyjnego w Moskwie. Po przewrocie bolszewickim wyjechał na Zachód i dołączył do Komitetu Narodowego Polskiego w Paryżu.

Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę powrócił do kraju i wstąpił do konserwatywnego Stronnictwa Prawicy Narodowej. Od 8 marca 1920 r. przez 7 miesięcy był pierwszym chargé d’affaires II Rzeczypospolitej w Berlinie. W latach 1922-1927 zasiadał w sejmie jako wiceprzewodniczący klubie parlamentarnego klubu Związku Ludowo-Narodowego. Później wycofał się z życia politycznego i działał w Centralnym Towarzystwie Rolniczym.

Zmarł 25 maja 1937 r. w Warszawie. Spoczywa na Cmentarzu Powązkowskim (kw. 159, rz. 5, gr. 17-18).

———–

Siostra Ignacego, Józefa Szebekówna (nigdy nie wyszła za mąż), od młodości wykazywała zainteresowanie literaturą oraz językami obcymi. Biegle opanowała nie tylko francuski, ale także norweski i duński. Od 1887 r. w Warszawie pracowała jako tłumaczka, a także sama pisała. W 1892 r. opublikowała powieść obyczajową opisującą życie wiejskie pt. „Życie syzyfowe”. Angażowała się w działalność społeczną i filantropijną jako członkini Towarzystwa Kolonii Letnich dla Ubogiej i Słabowitej Dziatwy Warszawy. Od 1908 kierowała szkołą powszechną dla ok. 200 dzieci, założoną przy ul. Hożej w Warszawie przez Karola Rosego. Po wybuchu I wojny światowej wmigrowała do guberni mohylewskiej, gdzie została wiceprzewodniczącą Komitetu Niesienia Pomocy Ofiarom Działań Wojennych oraz kuratorką ochronki dla dzieci polskich uchodźców.

Po odzyskaniu niepodległości pracowała w Ministerstwie Spraw Zagranicznych. W 1918 wspólnie m.in. z Gabrielą Balicką i Zofią Sokolnicką założyła Narodową Organizację Kobiet, w której do 1921 r. pełniła funkcję pierwszej przewodniczącej. W latach 1920-1922 jako członek zespołu redakcyjnego pisywała do konserwatywnego dziennika „Rzeczpospolita” kierowanego przez działacza narodowego Stanisława Strońskiego.

W latach 1922-1927 sprawowała mandat senatora należąc do klubu parlamentarnego Związku Ludowo-Narodowego; pracowała w senackiej komisji oświaty i kultury. W wyborach w 1928 nie kandydowała, jakkolwiek prowadziła intensywną agitację na rzecz głosowania na endecję. Poświęciła się później pracy w Narodowej Organizacji Kobiet oraz w Radzie Naczelnej i w Komitecie Politycznym Stronnictwa Narodowego. Jako członkini Międzynarodowej Rady Kobiet uczestniczyła w licznych międzynarodowych kongresach i zjazdach ruchu kobiecego.

W czasie wojny mieszkała w Warszawie; Powstanie przeżyła na Ochocie. Opuściła miasto w kolumnie cywilnej i na początku 1945 r. dotarła do splądrowanego majątku brata Ignacego Głogowiec koło Kutna, gdzie zmarła 5 sierpnia 1945 r. i została pochowana na miejscowym cmentarzu w grobowcu rodziny Zalewskich.

Autor: Redakcja IDMN