20 marca – 79 lat temu został zamordowany Antoni Wolniewicz (1911-1942)

20 marca 2021

Działacz endecki w Poznaniu, założyciel Narodowej Organizacji Bojowej.

Pochodził z Poznania. Studiował prawo na miejscowym uniwersytecie, gdzie w latach 1936-1937 stał na czele Młodzieży Wszechpolskiej i korporacji akademickiej „Legia”. Organizował zbiórki pieniędzy dla więźniów obozu w Berezie Kartuskiej. Reprezentował Ruch Młodych w lokalnych władzach Stronnictwa Narodowego.

W kampanii wrześniowej walczył jako oficer zwiadowczy 17 pułku artylerii. W październiku zakładał w Poznaniu, a następnie w powiatach, struktury Narodowej Organizacji Bojowej (ostatecznie powołanej na spotkaniu w dniu 16 listopada 1939 r.), która do końca 1940 r. była najliczniejszą organizacją konspiracyjną na terenie Wielkopolski (ok. 30 tys. członków). NOB prowadziła działalność informacyjno-propagandową, samopomocową i wywiadowczą, prowadziła akcje małego sabotażu, wydawała pismo „Polska Narodowa”.

Jesienią 1940 r. Wolniewicz udał się do Warszawy na spotkanie z liderami Stronnictwa Narodowego, aby zabiegać o wsparcie dla swej organizacji i przekazać raport o położeniu polskiej ludności w Kraju Warty.

W dniu 5 grudnia został aresztowany w kawiarni ,,Marlena” przy Alejach Jerozolimskich. Zdradził go Zenon Ciemniejewski ps. Aleks, jeden z jego najbardziej zaufanych współpracowników (kierujący w NOB wydziałem propagandy), a w rzeczywistości zakamuflowany agent Gestapo, którego działalność doprowadziła wkrótce do serii kolejnych aresztowań i śmierci około 1000 członków organizacji (ocalałe struktury znalazły się później w Związku Walki Zbrojnej lub w tworzonej od połowy 1941 r. Narodowej Organizacji Wojskowej – NOW).

Po rocznych przesłuchaniach, które odbywały się w Poznaniu, 18 grudnia 1941 r. niemiecki Trybunał Ludowy skazał Wolniewicza oraz 8 innych członków NOB na karę śmierci. Wyrok wykonano przez zgilotynowanie w więzieniu Berlin-Plotzensee.

Autor: Redakcja IDMN