23 listopada – 143 lata temu urodził się ks. Oskar Zawisza (1878-1933)

23 listopada 2021

Ksiądz katolicki, działacz oświatowy i kulturalny na Zaolziu, historyk i kompozytor.

Był synem nauczyciela z Jabłonkowa na Zaolziu. Ukończył niemieckie gimnazjum w Bielsku, a następnie studia teologiczne w Ołomuńcu (1898-1902), gdzie w 1902 r. przyjął święcenia kapłańskie. Uzdolniony muzycznie, podczas studiów pobierał lekcje u czeskiego kompozytora Josefa Nešvera.

Był administratorem parafii w Piotrowicach koło Karwiny, a następnie wikarym w Błędowicach, Lutyni Niemieckiej, Strumieniu i Cieszynie. Od 1911 r. osiadł na probostwie w Cierlicku na Zaolziu.

Gorliwie wspierał Związkiem Śląskich Katolików i działania służące utrwalaniu polskości. W roku objęcia urzędu proboszczowskiego, przed wyborami do Rady Państwa powiedział, że „Każdy wyborca z obozu katolickiego występować powinien w trojakim charakterze: jako obywatel, Polak i katolik”. W 1920 r. po najeździe czeskim założył ochronkę dla osieroconych i pozostających bez opieki dzieci polskiego pochodzenia. W 1932 r. wygłosił mowę pożegnalną na pogrzebie tragicznie zmarłych w katastrofie lotników polskich Franciszka Żwirki i Stanisława Wigury.

Poza pracą duszpasterską był na Śląsku Cieszyńskim aktywnym działaczem kulturalnym, prowadził badania historyczne i etnograficzne. Zbierał bojki i legendy, które publikował na łamach „Zarania Śląskiego” i „Gwiazdki Cieszyńskiej”. Pisał monografie („Dzieje Strumienia”, „Dzieje Karwiny”, „Z przeszłości Cierlicka”), a także „Śpiewniki górnicze” i sztuki teatralne wystawiane przez zespoły dramatyczne Macierzy Szkolnej, Sokoła i Stowarzyszenie Młodzieży Katolickiej. Skomponował kilka oper i melodramatów, m.in. „Dożynki”, „Święta Barbara” i „Czarne diamenty” a także symfonię „Z niwy śląskiej”.

Zmarł 18 stycznia 1933 r. w Cierlicku i spoczął na miejscowym cmentarzu.

Autor: Redakcja IDMN