27 sierpnia – 140 lat temu urodził się Jerzy Zdziechowski

Jerzy Zdziechowski (1880-1975), polityk narodowy, działacz gospodarczy i publicysta ekonomiczny.

Urodził się w rodzinie ziemiańskiej w Rozdole na Podolu. Ukończył gimnazjum w Odessie i Akademię Handlową w Antwerpii. Związany ze sferami gospodarczymi Królestwa Polskiego, wstąpił do Stronnictwa Narodowo-Demokratycznego oraz niejawnej Ligi Narodowej.

Podczas I wojny światowej po ewakuacji w głąb Rosji działał w różnych polskich organizacjach wspierających Ententę. Był członkiem Komitetu Narodowego Polskiego i Centralnego Komitetu Obywatelskiego Królestwa Polskiego (jako delegat guberni lubelskiej).  W 1917 r. należał do kierownictwa Zjednoczenia Międzypartyjnego, skupionego wokół narodowej demokracji i uczestniczył w tworzeniu korpusów polskich w Rosji.

Po rewolucji bolszewickiej wrócił do kraju i wstąpił do Związku Ludowo-Narodowego. Był jednym z organizatorów nieudanej próby zamachu stanu dokonanej 4 stycznia 1919 r. przeciw rządowi Jędrzeja Moraczewskiego.

Z listy ZLN był posłem na sejm w latach 1922-1927 stojąc na czele Komisji Budżetowej.   20 listopada 1925 r., po upadku rządu Władysława Grabskiego, został ministrem skarbu w nowym rządzie Aleksandra Skrzyńskiego. Otrzymał to stanowisko w III rządzie Wincentego Witosa obalonego po czterech dniach przez zamach majowy.  Jako minister z powodzeniem podjął działania na rzecz równoważenia budżetu redukując wydatki o (25%) i dewaluując złotówkę (o 72%). W przeciwieństwie do Grabskiego za podstawowy obowiązek uważał obronę polskiej produkcji, a nie sztywnego kursu waluty.

W latach 1926-1933 zasiadał we władzach Obozu Wielkiej Polski.  Pozostawał w zdecydowanej opozycji wobec sanacji i Piłsudskiego. Jesienią 1926 r. został pobity został brutalnie pobity we własnym mieszkaniu przez „nieznanych sprawców ubranych w oficerskie płaszcze”. Tuż po napadzie otrzymał Miecze Hallerowskie. Był autorem wielu prac z zakresu ekonomii a także wydanej w 1933 r. pod pseudonimem W.M. Dęboróg powieści Czeki bez pokrycia – będącej ostrą krytyką rządów sanacyjnych.

W czasie II wojny światowej znalazł się we Francji, po wojnie zaś wyemigrował do Wielkiej Brytanii, gdzie należał do założycieli Polskiego Towarzystwa Naukowego i był pierwszym rektorem Polskiego Uniwersytetu na Obczyźnie.

W roku 1964 powrócił do kraju i zamieszkał w Krakowie, gdzie zmarł. Został pochowany na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kw. 20-2-22).