29 marca – 74 lata temu zmarł Stanisław Celichowski (1885-1947)
29 marca 2021Prawnik, adwokat, powstaniec wielkopolski, polityk endecki.
Urodził się w Bninie. Był synem dyrektora Biblioteki Kórnickiej. Po ukończeniu Gimnazjum św. Marii Magdaleny w Poznaniu (1904) studiował prawo w Niemczech. W 1910 r. obronił doktorat w Halle, a następnie otworzył kancelarię adwokacką w Ostrowie Wielkopolskim. Od 1916 r. był adwokatem przy poznańskim Wyższym Sądzie Krajowym.
W 1915 r. został członkiem Ligi Narodowej.
W październiku 1918 był komisarzem pełnomocnym Komitetu Obywatelskiego na powiat śremski. Organizował Radę Żołnierską w Kórniku. Po wybuchu powstania wielkopolskiego brał udział w walkach ulicznych w Poznaniu, dowodził wyzwalaniem Śremu, walkami pod Zbąszyniem i Rawiczem. Jako dowódca II batalionu 11. pułku Strzelców Wielkopolskich kierował obroną odcinka Jutrosin – Krotoszyn – Odolanów.
Pod koniec 1919 r. został kierownikiem Wydziału Wojskowego w Ministerstwie byłej Dzielnicy Pruskiej, a pół roku później delegatem tego Wydziału w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych. We wrześniu 1920 powrócił do pracy adwokata.
Działał w wielu organizacjach społecznych. Był m.in. filistrem honorowym Korporacji Akademickiej „Filomatia Posnaniensis”, wiceprezesem Związku Towarzystw Gimnastycznych „Sokół”, Towarzystwa Samoobrony Społecznej „Rozwój” działaczem Straży Narodowej. Należał do grona założycieli i od 1934 r. prezesów Narodowego Zrzeszenia Adwokatów. Wielokrotnie bronił w procesach młodych działaczy endeckich.
Ponownie zaangażował się w politykę po zamachu majowym Piłsudskiego w 1926 r., gdy Roman Dmowski powierzył mu funkcję oboźnego Obozu Wielkiej Polski na województwo poznańskie. W 1928 r. został członkiem Rady Naczelnej Stronnictwa Narodowego, a w 1935 r. członkiem Zarządu Głównego. Od 1932 r. z ramienia SN zasiadał w sejmiku wojewódzkim. W wyborach 1938 r. został wybrany prezydentem Poznania, jednak wyboru tego nie zatwierdziły władze sanacyjne.
W pierwszych dniach września 1939 r. został komendantem Straży Obywatelskiej w Poznaniu, jednak szybko był zmuszony ewakuować się do Lwowa. Od 1941 mieszkał w Wielkiej Brytanii. Brał udział w pracach polskich władz na uchodźstwie. Zasiadał w II Radzie Narodowej (1942-1943), w 1943 r. był podsekretarzem w Ministerstwie Odbudowy Administracji Publicznej i wykładowcą na polskim wydziale prawa na Oxfordzie.
Ze Stronnictwem Narodowym rozstał się w 1942 r., usunięty za wspieranie Mariana Seydy w konflikcie z Tadeuszem Bieleckim.
Został pochowany na katolickim cmentarzu Kensal Green w Londynie.
Polecane
Panele dyskusyjne
Kardynał Stefan Wyszyński, „Dzieła zebrane”, t. XXIII (styczeń-czerwiec 1969)
