74. rocznica śmierci Stanisława Kasznicy

74 lata temu, 12 maja 1948 r., wykonano wyrok śmierci na Stanisławie Kasznicy, ostatnim komendancie głównym Narodowych Sił Zbrojnych.

Stanisław Kasznica urodził się 25 lipca 1908 r. we Lwowie. W latach 30. był radcą prawnym i adwokatem, zaczął również działalność w Obozie Wielkiej Polski, następnie dołączył do Obozu Narodowo-Radykalnego ABC.

Walczył w trakcie kampanii wrześniowej biorąc udział w bitwie nad Bzurą oraz w obronie Warszawy. W trakcie okupacji działał w Związku Jaszczurczym, a następnie w Narodowych Siłach Zbrojnych.
W sierpniu 1945 r. objął funkcję komendanta głównego NSZ. Na przełomie lat 1946/1947 podporządkował resztki organizacji NSZ Komendzie Głównej Narodowego Zjednoczenia Wojskowego

15 lutego 1947 r. został aresztowany przez UB. Świadkowie z sąsiednich cel więzienia mokotowskiego wspominali o zadawanych mu okrutnych torturach. Wyrokiem z 2 marca 1948 Wojskowy Sąd Rejonowy w Warszawie skazał go w procesie na czterokrotną karę śmierci oraz na cztery kary więzienia, a także na kary dodatkowe – utratę praw publicznych, obywatelskich i honorowych oraz konfiskatę mienia i na zasadzie sumowania wyroków wymierzył mu karę łączną – karę śmierci i ww. kary dodatkowe. Wraz z nim skazano jeszcze kilka osób ze ścisłego kierownictwa podziemnych struktur narodowych, a w tym samym procesie Lecha Karola Neymana. Prezydent Bolesław Bierut nie skorzystał z prawa łaski.

Wyrok wykonano 12 maja 1948 roku w w więzieniu przy ul. Rakowieckiej w Warszawie przez rozstrzelanie. O zamiarze wykonania wyroku rodzina nie została powiadomiona. Ciała nie wydano rodzinie. Zostało ono skrycie, bezimienne, w mundurze Wehrmachtu wrzucone do zbiorowego dołu i pogrzebane w nieznanym i nieoznakowanym miejscu.

Jego szczątki zostały odnalezione w 2012 r. podczas prac wykopaliskowych na terenie Kwatery na Łączce przez badaczy Instytutu Pamięci Narodowej działających pod kierunkiem prof. Krzysztofa Szwagrzyka. Informację o identyfikacji zwłok Stanisława Kasznicy podano w lutym 2013.