9 października – 78 lat temu zmarł ks. prof. Antoni Szymański

Duchowny rzymskokatolicki, rektor KUL, jeden z pionierów polityki społecznej w Polsce, twórca lubelskiej szkoły katolickiej nauki społecznej.

Urodził się w Praszce koło Wielunia. Gimnazjum kończył w Częstochowie. Naukę w Diecezjalnym Seminarium Duchownym we Włocławku uwieńczył w 1904 r. przyjęciem święceń kapłańskich. Od 1905 r. studiował w Instytucie Filozoficznym Katolickiego Uniwersytetu w Louvain, gdzie napisał doktorat o francuskiej chadecji.

Od 1908 r. przez kolejnych dziesięć lat był profesorem we Włocławku. Od 1909 r. redagował założone przez ks. ks. Idziego Radziszewskiego pismo „Ateneum Kapłańskie”. W 1918 r. ks. Radziszewski, już jako pierwszy rektor Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, zatrudnił go na stanowisku profesora. Ks. Szymański pełnił dziekana (1920/1921) i prodziekana (1921/1922) Wydziału Prawa Kanonicznego, dziekana Wydziału Prawa i Nauk Społeczno-Ekonomicznych (1931-1933), a także wicerektora (1922-1926) i wreszcie rektora uczelni (1933 i 1936).

Podejmował liczne działania organizatorskie i społeczne. Był założycielem Towarzystwa Wiedzy Chrześcijańskiej, współtwórcą Związku Polskiej Inteligencji Katolickiej (1922) i redaktorem jego organu prasowego, miesięcznika „Prąd”. Od 1930 r. pełnił obowiązki opiekuna Stowarzyszenia Katolickiej Młodzieży Akademickiej „Odrodzenie”. Kard. Hlond postawił go na czele Rady Społecznej przy Prymasie Polski (1933). Zakładał i kierował Towarzystwem Naukowym KUL (1934-1939).

Po wkroczeniu Niemców do Lublina wraz z innymi profesorami KUL został 9 listopada 1939 r. aresztowany i osadzony na lubelskim Zamku. Po uwolnieniu, w grudniu 1940 r. mieszkał w Bełżycach pełniąc tam obowiązki wikariusza. Kierował stamtąd Uniwersytetem, organizował tajne nauczanie i pomoc dla pracowników KUL i ich rodzin.

Zmarł w Bełżycach i został pochowany na miejscowym cmentarzu. Po wojnie ciało ekshumowano i przeniesiono do grobowca Radziszewskich na cmentarzu przy ul. Lipowej w Lublinie.

Jego zainteresowania skupiały się na katolickiej nauce społecznej, polityce ekonomicznej i etyce. Propagował ideę chrześcijańskiego ustroju gospodarczego opartą na zasadach personalistycznych i korporacjonizmie.