„Sprawa najważniejsza z ważnych. «Młodzi» obozu narodowego wobec kwestii ukraińskiej 1932–1944”
Nakładem Instytutu Dziedzictwa Myśli Narodowej im. Romana Dmowskiego i Ignacego Jana Paderewskiego oraz Wydawnictwa Neriton ukazała się publikacja „Sprawa najważniejsza z ważnych. «Młodzi» obozu narodowego wobec kwestii ukraińskiej 1932–1944” autorstwa Jakuba Siemiątkowskiego. To kolejna pozycja w serii wydawniczej Młodzi Historycy IDMN, której celem jest popularyzacja dorobku młodych badaczy. Na 320 stronach monografii poznajemy stanowisko najważniejszych przedstawicieli młodego pokolenia ruchu narodowego wobec zagadnienia ukraińskiego – spraw ukraińskiej tożsamości narodowej oraz perspektyw powstania ukraińskiej państwowości.
Pracę rozpoczyna opis genezy środowiska „młodych” oraz charakterystyka stanowiska narodowych demokratów wobec kwestii ukraińskiej przed rokiem 1932. Rdzeń monografii stanowią dwie części. W pierwszej autor analizuje poglądy nieprzejednanych przeciwników ukraińskich dążeń niepodległościowych, uznających Ukraińców zamieszkujących południowo-wschodnie województwa RP za odłam narodu polskiego (m.in. Jędrzej Giertych, Tadeusz Gluziński, środowiska NOW i NSZ w czasie II wojny światowej). W drugiej części autor opisuje myśl tych narodowców, którzy próbowali dokonać redefinicji dotychczasowych założeń, dopuszczając różne formy porozumienia ze środowiskami ukraińskimi (m.in. Stanisław Piasecki, Karol Stefan Frycz, Wojciech Wasiutyński, Adam Doboszyński, środowisko Konfederacji Narodu). Całość kończy podsumowanie oraz próba oceny przedstawionych stanowisk.
– Zarówno samo postawienie tematu, jak i jego analiza oraz interpretacja, zdradzają dużą intelektualną dojrzałość autora. Bardzo ciekawa jest dokonana przez autora analiza przyczyn uporczywego trwania znacznej części obozu narodowego przy tezie o nieistnieniu narodu ukraińskiego. Równie wnikliwa jest krytyka postawy zwolenników Imperium Słowiańskiego. Warto zwrócić uwagę, że autor – choć cechuje się sporą empatią wobec opisywanego przez siebie stanowiska „młodych” – nie ulega pokusie pisania apologetycznego, zachowując stale krytycyzm właściwy opracowaniu naukowemu – wskazuje prof. Paweł Skibiński w recenzji wydawniczej publikacji.