member photo

Profesor Marian Marek Drozdowski

1 lutego 1932 roku

W czasie wojny uczęszczał do szkoły powszechnej w Brzesku-Słotwinie oraz na tajne komplety. Po wojnie ukończył w 1948 r. gimnazjum im. T. Kościuszki w Łasku oraz Liceum Handlowe w Pabianicach w roku 1950. Od 1950 studiował na Wydziale Transportu w Wyższej Szkole Ekonomicznej w Szczecinie, następnie pracownik naukowy tej uczelni w latach 1951-1955. W Wyższej Szkole Ekonomicznej w Szczecinie przygotował pracę magisterską pt. „Kolejowa obsługa Portu Szczecińskiego” obronioną w 1955 roku.

W latach 1955-1958 studiował historię w Instytucie Nauk Społecznych przy KC PZPR, przygotowując rozprawę doktorską pt. „Polityka gospodarcza rządu polskiego w latach 1936-1939”. Praca obroniona została w 1960 w Instytucie Historii PAN, w którym pozostał etatowym pracownikiem. W latach 1955-1957 był pracownikiem naukowym Wyższej Szkoły Nauk Społecznych przy KC PZPR. Po zlikwidowaniu Instytutu Nauk Społecznych pozwolono mu zorganizować Zespół Dziejów PPS przy Zakładzie Historii Partii, gdzie był pracownikiem naukowym w latach 1958-1963. Osobiście zaatakowany przez Władysława Gomułkę na plenum KC PZPR za idealizację rewizjonistycznej i oportunistycznej PPS, po kolejnych oskarżeniach ze strony Gomułki został usunięty z uczelni, a Zespół Dziejów PPS został rozwiązany.

W 1958 wstąpił do Towarzystwa Miłośników Historii, w którym działa nieprzerwanie do dziś. Za działalność w ramach tego towarzystwa był wielokrotnie ostro krytykowany za upowszechnianie poglądów wrogich „władzy ludowej”.W 1966 obronił pracę habilitacyjną pt. „Klasa robotnicza Warszawy. Studium składu i struktury społecznej”. W 1972 otrzymał stopień profesora nadzwyczajnego, po opublikowaniu serii studiów o dziejach Warszawy i jej syntezy.

Był stypendystą Departamentu Stanu USA, Fundacji Kościuszkowskiej i Instytutu Gospodarstwa Społecznego (IGS).

W 1989 otrzymał tytuł profesora zwyczajnego po opracowaniu źródeł dotyczących „Ludności cywilnej w Powstaniu Warszawskim 1944 r.” oraz „Exodusu Warszawy. Losu ludności i miasta po Powstaniu”. W latach 1990-2002 wykładał na Uniwersytecie Opolskim koncentrując się na dziejach Śląska. W dalszym ciągu pisał kolejne monografie i organizował konferencje naukowe. Obecnie, wraz z zespołem, we współpracy z IPN Warszawy, kieruje pracą nad „Archiwum Marcelego Porowskiego Prezydenta powstańczej Warszawy”. Jest promotorem kilku rozpraw doktorskich dotyczących dziejów Warszawy i biografistyki.

W latach 1964-1968 był bliskim współpracownikiem Tadeusza Szturm de Sztrema, organizatora tajnych spotkań niezależnych socjalistów. W latach 1966-1968, pełnił z wyboru funkcję sekretarza Podstawowej Organizacji Partyjnej Instytutu Historii PAN, z której został zwolniony w kwietniu 1968. Wkrótce potem przejął obowiązki wicedyrektora Instytutu i kierownika Pracowni Badania Dziejów Warszawy IH PAN. Nominacja ta nie spowodowała zmiany jego kontestującej postawy politycznej. W tymże roku cenzura wydawnicza „Książki i Wiedzy” wstrzymała druk jego pracy pt. „Szkice z dziejów II Rzeczypospolitej”, zawierającej pozytywną ocenę dorobku Polski Niepodległej lat 1918-1939.

W 1980 otrzymał naganę Wydziału Nauki KC PZPR za działalność w konwersatorium „Doświadczenie i Przyszłość”. Zarzucono mu utrzymywanie kontaktów z przywódcami Kongresu Polonii Amerykańskiej, wykorzystanie gościny wiceprezesa Kongresu, Kazimierza Łukomskiego, publiczne wystąpienia w Instytucie Piłsudskiego, Fundacji Kościuszkowskiej i Instytucie Hoovera. Jego reakcją na te zarzuty było złożenie na ręce wiceprezesa PAN, prof. Władysława Markiewicza memorandum, w którym zrzekł się w 1981 roku członkostwa PZPR, poddając jednocześnie ostrej krytyce politykę jej kierownictwa wobec społeczeństwa i „Solidarności”.

W latach osiemdziesiątych kierował Komisją Opieki nad Cmentarzami i Zabytkami Kultury Żydowskiej w Polsce i Sekcją I J. Paderewskiego Warszawskiego Towarzystwa Muzycznego.

Staraniem M. Drozdowskiego i pod jego przewodnictwem powstały w Warszawie pomniki: Stefana Starzyńskiego (1992), Henryka Sienkiewicza (2000), Tadeusza Kościuszki (2010) oraz tablice pamięci: Wojciecha Korfantego (2012) Marcelego Porowskiego (2013, obie w Warszawie), a także prof. Jana Karskiego w Łodzi i w Opolu (2014) oraz Zygmunta Sosnowskiego w Łasku (2015). Był także jednym z inicjatorów odbudowy Zamku Królewskiego w Warszawie. Pracował także w Obywatelskich Komitetach Budowy Pomnika Władysława Reymonta i Wojciecha Korfantego w Warszawie.

Jest autorem wielu prac z zakresu historii Polski m.in. licznych biografii Ignacego Jana Paderewskiego, Stefana Starzyńskiego, Eugeniusza Kwiatkowskiego, a także prac dotyczących historii Warszawy.