15 grudnia – 120 lat temu urodził się Stanisław Piasecki (1900-1941)

Działacz narodowy, dziennikarz, pisarz i krytyk literacki. Redaktor naczelny „Prosto z Mostu”.

Urodził się we Lwowie. Był synem Eugeniusza – lekarza i pioniera polskiego skautingu – i Gizeli Silberfeld, z zamożnej rodziny krakowskich Żydów (pochodzenie matki wykorzystywali oponenci polityczni przy każdej jego antyżydowskiej wypowiedzi).

Maturę zdawał w Zakopanem (1917), gdzie dziadek prowadził zakład leczniczy. Za przykładem ojca został harcerzem i taternikiem. Jako ochotnik walczył w wojnie polsko-bolszewickiej. Działał na rzecz przyłączenia Górnego Śląska do Polski, najpierw podczas plebiscytu, a następnie jako uczestnik III powstania śląskiego. Rozpoczął studiować architekturę we Lwowie, ale wkrótce przeniósł się do Poznania, gdzie ojciec objął uniwersytecką Katedrę Wychowania Fizycznego. Tam jako student na Wydziale Prawno-Ekonomicznym przyłączył się do Młodzieży Wszechpolskiej. Poznał Romana Dmowskiego, którego odwiedzał w Chludowie. W 1926 r. przystąpił do Obozu Wielkiej Polski.

Po przeprowadzce do Warszawy (1926) został współpracownikiem „Gazety Warszawskiej”, organu prasowego endecji, oraz dziennika „ABC”, w którym od 1932 r. prowadził dodatek literacki „ABC Literacko-Artystyczne”. Próbował także pisać książki. Był autorem powieści sensacyjnej „Związek Białej Tarczy” (1929), o dziennikarzu, który wpadł na trop bolszewickiego zamachu na polskiego prezydenta.

Od stycznia 1935 r. do września 1939 r. koncentrował energię na redagowaniu własnego tygodnika literacko-artystycznego „Prosto z Mostu” – prawicowej alternatywy dla dominujących na rynku „Wiadomości Literackich” Mieczysława Grydzewskiego. Pismo okazało się wielkim sukcesem. Dla wielu ludzi pióra pojawienie się tygodnika stało się szansą zaistnienia (Jerzy Andrzejewski, Bolesław Miciński, Konstanty Ildefons Gałczyński, Kazimiera Iłłakowiczówna, Wojciech Wasiutyński, Jan Dobraczyński, Jan Mosdorf, Adam Doboszyński, Wojciech Bąk, Karol Irzykowski, Jerzy Waldorff czy Władysław Jan Grabski). Piasecki stworzył także Bibliotekę pisma, wydającą książki „swoich” autorów, ufundował nagrodę literacką tygodnika, organizował subskrypcje polskiej grafiki współczesnej.

Po kampanii wrześniowej włączył się w działalność konspiracyjną. Został członkiem podziemnego Stronnictwa Narodowego, a w grudniu 1939 r. rozpoczął wydawanie podziemnego pisma Narodowej Organizacji Wojskowej „Walka”. Kolportował je m.in. w kawiarni „Arkadia”, którą założył w budynku Filharmonii Narodowej. 4 grudnia 1940 r., po rozbiciu drukarni, do mieszkania Piaseckich przy ulicy Książęcej 6 wkroczyło Gestapo. Wraz żoną trafił na Pawiak. 12 czerwca 1941 r. wraz z grupą więźniów został wywieziony do Palmir i rozstrzelany. W jednym z grypsów do żony napisał: „Wybacz, że Polskę kochałem więcej niż Ciebie i dziecko”. Zwłoki ekshumowano 20 maja 1946 roku i pochowano na cmentarzu w Palmirach (kw. I-13, gr. XXIV).