13 września – 146 lat temu urodził się Julian Sykała

Julian Sykała (1874-1925), inżynier-górnik, działacz oświatowy i gospodarczy, polityk i poseł.

Był synem kowala z Tyczyna na Rzeszowszczyźnie. Po ukończeniu Gimnazjum Wyższego w Rzeszowie studiował w Akademii Górniczej w Leoben (Austria), gdzie należał do korporacji akademickiej „Czytelnia Polska”.

Po powrocie do Galicji w 1896 r. i odbyciu rocznej służby w armii austro-węgierskiej, rozpoczął pracę w kopalniach Zagłębia Ostrawsko-Karwińskiego awansując na stanowisko kierownika szybów w Łazach i Porębie, gdzie mieszkał i był radnym.

Był członkiem rady nadzorczej Towarzystwa Oszczędności i Zaliczek, ale jego aktywność społeczna koncentrowała się na inicjatywach oświatowych służących środowisku polskich górników (szczególnie po poślubieniu w 1905 r. nauczycielki Władysławy Wojciechowskiej). Brał udział w ich zjazdach zorganizowanych w Krakowie (1906) i we Lwowie (1910). Jako członek Zarządu Głównego Macierzy Szkolnej Księstwa Cieszyńskiego doprowadził do otwarcia polskich szkół górniczych i burs w Dąbrowie i Orłowej (1907, 1909). Działał w powołanej na wspomnianych zjazdach Komisji Zakładów Naukowych, która w lutym 1912 r. wystąpiła w Krakowie z projektem uruchomienia Akademii Górniczej.

W okresie I wojny światowej pracował nadal w gwarectwie Orłowa-Łazy. Od 1916 r. działał w tajnej Lidze Narodowej. W styczniu 1919 r. przed wkroczeniem wojsk czeskich na Śląsk Cieszyński został aresztowany i wraz z żoną oraz z Józefem i Zofią Kiedroniami internowany na Morawach. Zwolniony po miesiącu osiadł w Zagłębiu Dąbrowskim, gdzie był dyrektorem technicznym Warszawskiego Towarzystwa Kopalń Węgla i Zakładów Hutniczych w Niemcach koło Będzina oraz radnym gminy w Siewierzu. Był jednym z założycieli pierwszego polskiego Towarzystwa dla Przedsiębiorstw Górniczych. Brał udział w pracach Rady Zjazdu Przemysłowców Górniczych i w Kole Stowarzyszenia Polskich Inżynierów Górnictwa i Hutnictwa, zdobywając nie tylko poważanie rządu i przemysłu, ale i szacunek robotników.

W listopadzie 1922 r. w wyborach do sejmu zdobył mandat z ramienia Chrześcijańskiego Związku Jedności Narodowej i wszedł do klubu Związku Ludowo-Narodowego pracując w komisjach ochrony pracy oraz przemysłu i handlu. Na pocz. 1925 r. premier Władysław Grabski mianował go członkiem rady nadzorczej a następnie dyrektorem generalnym Spółki Akcyjnej Eksploatacji Soli Potasowych. Ta misja trwała krótko, zmarł 8 kwietnia 1925 r. we Lwowie. Został pochowany na cmentarzu łyczakowskim.