14 września – 138 lat temu urodził się Jan Bobrzyński

Jan Bobrzyński (1882-1951), polityk i publicysta konserwatywny.

Urodził się w Krakowie. Był synem historyka i polityka konserwatywnego Michała Bobrzyńskiego, w latach 1908-1914 namiestnika Galicji. Maturę zdawał we Lwowie. Studiował początkowo filologię na Uniwersytecie Jagiellońskim, a następnie chemię na politechnice w Karlsruhe i na uniwersytecie w Grazu, gdzie otrzymał doktorat. Podczas I wojny światowej służył w armii austriackiej, w sierpniu 1917 r. został przeniesiony do Wiednia. W 1918 r. powrócił do odradzającej się Polski. Zatrzymując się dłużej w Zakopanem i Krakowie dotarł do Warszawy, gdzie znalazł zatrudnienie w Ministerstwie Przemysłu i Handlu.

Po ustąpieniu ze służby państwowej w 1925 r. założył Polskie Zjednoczenie Gospodarcze, stowarzyszenie którego celem była obrona prywatnej przedsiębiorczości przed fiskalizmem i etatyzmem. Współpracując z zachowawczym pismem „Dzień Polski” stopniowo przechodził od publicystyki ekonomicznej do politycznej.Podobnie jak ojciec, był związany z tradycjami ugrupowania Stańczyków i konserwatystami tworzącymi partię Stronnictwo Prawicy Narodowej (SPN). W 1926 r. został jej sekretarzem generalnym i najbliższym współpracownikiem lidera księcia Janusza Radziwiłła. W tym samym roku wszedł w skład zarządu Związku Zachowawczej Pracy Państwowej. Z czasem rozstał się z SPN będąc zwolennikiem zachowania ideowej tożsamości partii wewnątrz BBWR.

W 1930 r. rozpoczął wydawanie teoretycznego miesięcznika „Nasza Przyszłość”, od 1934 r. wychodzące z podtytułem „Wolna Trybuna Polskiej Myśli Państwowej” jako organ założonego przez niego ponadpartyjnego Związku Polskiej Myśli Państwowej (ZPMP), którego celem była praca nad programem Polski mocarstwowej, opartej na Bogu i prywatnej własności. Traktując demokrację jako konstruktywistyczną inżynierię społeczną, Bobrzyński zbliżał się do poglądów monarchistycznych. W swoim projekcie konstytucji zakładał dożywotnią prezydenturę i likwidację wyborów bezpośrednich do Sejmu. Krzewił ponadto ideę odtworzenia „Polski o troistym herbie” przez zacieśnienie współpracy narodów wchodzących w skład I RP, a także zawiązania antysowieckiego militarno-gospodarczo-kulturalnego bloku państw Europy Środkowo-Wschodniej, opartego na osi Warszawa — Budapeszt. Wspólnie z abp. Adamem Sapiehą wytrwale zabiegał o kanonizację królowej Jadwigi.

W czasie II wojny światowej działał w Radzie Głównej Opiekuńczej, jednak z czasem popadł w konflikt z jej prezesem hr. Adamem Ronikierem i skierował energię na organizowanie podziemnego studium dla opracowania „naczelnej polskiej idei narodowej”.

Od poł. 1945 r. pracował w Instytucie Gospodarstwa Wiejskiego w Puławach, a następnie aż do śmierci przy odbudowie Zakładów Chemicznych w Oświęcimiu. Pozostawił cenne wspomnienia ( „Zwierciadło. Pamiętnik z ćwierćwiecza w służbie Ojczyzny”).