140. rocznica urodzin Stanisława Strońskiego

18 sierpnia 2022

140 lat temu, 18 sierpnia 1882 r., urodził się Stanisław Stroński, publicysta i polityk związany z ruchem narodowym, wiceprezes i minister w Rządzie RP na uchodźstwie.

Stanisław Stroński urodził się 18 sierpnia 1882 r. w Nisku, był synem Kajetana i Emilii z domu Loevy. Ukończył gimnazjum w Nowym Sączu, a następnie studiował romanistykę na Uniwersytecie Lwowskim. Podczas studiów w 1900 r. wstąpił do Związku Młodzieży Polskiej „Zet”, a w 1905 r. do Ligi Narodowej i Stronnictwa Narodowo-Demokratycznego. W 1906 r. uzyskał doktorat z filologii romańskiej, a trzy lata później uzyskał stanowisko docenta na Uniwersytecie Jagiellońskim.

Równocześnie prowadził działalność publicystyczną: pisał m. in. do „Słowa Polskiego” i „Myśli Polskiej”. W latach 1913-1914 był posłem na Sejm Krajowy Galicji. W latach 1918-1919 był członkiem Komitetu Narodowego Polskiego w Paryżu. W latach 1922-1935 był posłem na Sejm z ramienia kolejno: Stronnictwa Chrześcijańsko-Narodowego, Związku Ludowo-Narodowego, Stronnictwa Narodowego. Od 1936 r. należał do Frontu Morges.

W trakcie II wojny światowej należał do Rządu na Uchodźctwie, gdzie w gabinecie Władysława Sikorskiego pełnił (w latach 1939-1943) funkcję wicepremiera oraz ministra informacji i dokumentacji. Po wojnie pozostał w Londynie, gdzie działał w Polskim Towarzystwie Naukowym na Obczyźnie, a od 1950 r. był profesorem Polskiego Uniwersytetu na Obczyźnie.

Zasłynął m. in. ukuciem sformułowania „Cud nad Wisłą” na określenie Bitwy Warszawskiej z 1920 r. Było to nawiązanie do francuskiego zwycięstwa z 1914 r.: „Cud nad Marną”, a także była to próba umniejszenia roli Józefa Piłsudskiego w Bitwie Warszawskiej.

Zmarł 20 października 1955 r. w Londynie.

Pełen biogram Stanisława Strońskiego znajduje się w I tomie Słownika Biograficznego Polskiego Obozu Narodowego.

Autor: Redakcja IDMN