150 lat temu urodził się Wojciech Korfanty

150 lat temu, 20 kwietnia 1873 roku urodził się Wojciech Korfanty, jeden z Ojców Niepodległości, działacz na rzecz polskości na Górnym Śląsku, polityk chadecki.

Wojciech Korfanty urodził się w osadzie Sadzawka w rodzinie górniczej. Odebrał edukację w szkole ludowej oraz w Gimnazjum Królewskim w Katowicach. Już w tym okresie założył tajne kółko szerzące kulturę polską i znajomość polskiej literatury, nawiązał także współpracę z wielkopolskimi działaczami narodowymi oraz brał udział w manifestacjach. Za negatywne wyrażanie się o kanclerzu Bismarcku został wydalony z gimnazjum. Szkołę średnią ukończył eksternistycznie w 1895 roku. Studia podjął w tym samym roku na politechnice w Charlottenburgu, a następnie na uniwersytecie we Wrocławiu. W 1901 roku przeniósł się do Berlina i tam skończył studia.

Po powrocie na Górny Śląsk w 1901 roku wstąpił do Ligi Narodowej. Był jednym z założycieli Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Katowicach, w którym objął funkcję prezesa. Piastował także stanowisko redaktora naczelnego czasopisma „Górnoślązak”. Za publikację artykułów budzących polskie uczucia narodowe, został skazany na cztery miesiące więzienia. W 1909 roku współorganizował Polskie Towarzystwo Demokratyczne w Poznaniu. Pierwszy raz w wyborach do Reichstagu wystartował w 1903 roku, jego spotkania wyborcze przyciągały setki polskich górników i robotników. Z powodu ataków ze strony przeciwników politycznych zrezygnował jednak z dalszego zaangażowania politycznego aż do ostatnich miesięcy I wojny światowej.

Wiosną 1918 r. wygrał wybory uzupełniające do Reichstagu i wkrótce wystąpił z żądaniem przyłączenia do państwa polskiego Górnego Śląska, Wielkopolski i części Pomorza. Był członkiem Naczelnej Rady Ludowej, kierującej od grudnia 1918 roku powstaniem wielkopolskim. Jego zasługi jako Ojca Niepodległości związane są przede wszystkim z działalnością krzewiącą polskość na Górnym Śląsku. W 1920 roku został mianowany przez rząd polskim komisarzem plebiscytowym, kierował całością przygotowań organizacyjnych, propagandowych i politycznych na rzecz przyłączenia obszaru Górnego Śląska do Polski. Był jednym ze współkierujących II powstaniem śląskim, a także stanął na czele III powstania śląskiego. W wyniku zrywu zdecydowano o korzystniejszym dla Polski podziale Śląska, dzięki czemu przyłączono najbardziej uprzemysłowioną część tego regionu.

W latach 1922-1930 był posłem na Sejm z ramienia Chrześcijańskiej Demokracji. Został desygnowany przez Komisję Główną Sejmu RP na premiera, jednak wobec protestu Józefa Piłsudskiego i groźby przeprowadzenia strajku generalnego przez PPS nie rozpoczął formowania rządu. W drugiej połowie 1923 roku został wicepremierem rządu Wincentego Witosa. Krytykował przewrót dokonany przez Piłsudskiego. W 1930 r. został aresztowany i wraz z posłami Centrolewu osadzony w twierdzy brzeskiej.

Po powrocie na Śląsk, zagrożony kolejnym aresztowaniem, wiosną 1935 r. udał się na emigrację do Czechosłowacji. Po wypowiedzeniu przez III Rzeszę układu o nieagresji i niestosowaniu przemocy powrócił do Polski w 1939 roku. Został uwięziony na Pawiaku, skąd zwolniono go po trzech miesiącach z powodu choroby przewodu pokarmowego. Zmarł 17 sierpnia 1939 roku w Warszawie. Okoliczności jego śmierci do dziś budzą kontrowersje. Istnieją hipotezy, że został otruty.