17 grudnia – 120 lat temu św. Józef Bilczewski (1860-1923) został arcybiskupem lwowskim

Urodził się w Wilamowicach w rodzinie cieśli Franciszka Biby. Po maturze zdanej w gimnazjum w Wadowicach (1880) obrał drogę duchowną i naukową. Studiował w krakowskim Wyższym Seminarium i na Wydziale Teologicznym UJ. Po otrzymaniu święceń kapłańskich (1884), kontynuował naukę teologii dogmatycznej oraz archeologii starochrześcijańskiej w Wiedniu, Rzymie i Paryżu. Obdarzony fenomenalną pamięcią powtarzał że „nic bardziej religii nie szkodzi, jak powierzchowna jej znajomość”.

Po 1888 r. był wikariuszem w Kętach, a następnie przy kościele św. Piotra i Pawła w Krakowie. Po otrzymaniu habilitacji na UJ (1890), związał się Uniwersytetem Jana Kazimierza we Lwowie. W 1891 r. został tam profesorem, następnie dziekanem Wydziału Teologii, a w 1900 r. rektorem.

17 grudnia tego roku papież Leon XIII ustanowił go metropolitą arcybiskupem lwowskim obrządku łacińskiego. Jego 23-letnie rządy były okresem niezwykłego rozkwitu archidiecezji. Hierarcha był gorącym patriotą, wykazując jednocześnie dużo tolerancji w kontaktach z przedstawicielami innych narodowości i obrządków. Przyczynił się do powstania 328 nowych obiektów sakralnych na czele z monumentalnym kościołem świętej Elżbiety we Lwowie. Dla stowarzyszeń społecznych (wiele z nich sam powołał do życia) zbudował Dom Katolicki. Moralnym i materialnym wsparciem hojnie służył szkołom ludowym, środowiskom robotniczym i ubogim studentom. W listopadzie 1918 r. podczas wojny z Ukraińcami o Lwów stanął na czele komitetu ratunkowego, który dostarczał żywność najbiedniejszym. Przez całe życie pomagał społeczności rodzinnych Wilamowic.

Był wielkim czcicielem Matki Bożej Częstochowskiej Królowej Polski, uważając Jej kult za jeden z najważniejszych czynników zjednoczenia i odrodzenia narodu we wszystkich trzech zaborach. W listopadzie 1905 r. zwołał pierwszy na ziemiach polskich Kongres Mariański poświęcony Najświętszej Maryi Pannie. W maju 1910 r. zorganizował wszechpolską koronację obrazu nowymi papieskimi koronami.

Zmarł w opinii świętości 20 marca 1923 r. Nazwany przez Piusa XI „jednym z jednym z największych Biskupów Świata” został pochowany pośród ubogich na Cmentarzu Janowskim we Lwowie.

Po procesie rozpoczętym w 1944 r. został beatyfikowany przez Jana Pawła II podczas jego wizyty we Lwowie. Kanonizację arcybiskupa ogłosił Benedykt XVI 23 października 2005 r.