2 października – 141 lat temu urodził się Stefan Smólski

Prawnik, działacz kresowy i polityk chadecki, senator i minister.

Urodził się w rodzinie ziemiańskiej koło Niemirowa na Podolu, gdzie ukończył gimnazjum. Uczył się w szkole wojskowej w Kijowie, studiował matematykę w Odessie i prawo w Kijowie, otwierając tam w 1907 r. kancelarię adwokacką.

Powołany do armii rosyjskiej został ranny w 1914 r. i przeniesiony do rezerwy. Po rewolucji lutowej w 1917 r. zaangażował się w działalność Związku Polaków Wojskowych. Jako prezes w okręgu kijowskim agitował za utworzeniem wojska polskiego w Rosji.

Na początku 1920 r. został naczelnikiem Zarządu Cywilnego Ziem Wołynia i Podola. We wrześniu zamieszkał w Warszawie, gdzie wrócił do zawodu adwokata. Począwszy od grudnia 1921 r. przez rok był wiceprezydentem stolicy. Działał we władzach PCK i Towarzystwa Opieki nad Kresami.

Związał się w tym czasie z powstałym w 1920 Chrześcijańsko-Narodowym Stronnictwem Pracy. Zasiadał w jego radzie naczelnej.

W listopadzie 1922 r. został wybrany senatorem i sekretarzem klubu Polskiego Stronnictwa Chrześcijańskiej Demokracji (PSChD). W 1923 r. wszedł do zarządu partii. Od 1 listopada 1923 r. pełnił przez 47 dni urząd ministra Pracy i Opieki Społecznej w II gabinecie Wincentego Witosa. W 1925 r. wszedł do rządu Władysława Grabskiego jako podsekretarzem stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych, gdzie zajmował się problemem sowieckiej dywersji na Kresach. W czerwcu t.r. wraz ministrem Ratajskim ustąpił ze stanowiska, oskarżany przez posłów PPS o naruszanie konstytucyjnych praw obywatelskich mieszkańców wschodnich terenów RP.

Od początku 1926 r. mieszkał w Lublinie, gdzie pracował jako notariusz (napisał kodeks etyki notariatu, później został prezesem miejscowej Izby Notarialnej). Z działalności politycznej jednak nie rezygnował. Wraz z Michałem Bobrzyńskim i Stanisławem Kasznicą tworzył tzw. Komisję Trzech powołaną przez premiera Skrzyńskiego dla opracowania projektu reorganizacji administracji państwowej. Przy poparciu chadecji i endecji został Ministrem Spraw Wewnętrznym w III rządzie Witosa. Po przewrocie majowym kontynuował działalność w ruchu chadeckim jako wiceprezes PSChD. Opowiadał się przeciw forsowanemu przez Korfantego połączeniu Stronnictwa z Narodową Partią Robotniczą i dwa lata później walnie przyczynił się do secesji, obejmując w utworzonym wówczas Zjednoczeniu Chrześcijańsko-Społecznym (ZCh-S) funkcję wiceprezesa.

Chorował od 1935 r., zmarł 2 lutego 1938 r. w Warszawie i został pochowany na Cmentarzu Powązkowskim (kw. 257a-2-8/9).