21 czerwca – 156 lat temu urodził się Karol Rzepecki (1865-1931)

21 czerwca 2021

Księgarz, wydawca i redaktor. Polityk narodowy, powstaniec wielkopolski, poseł na Sejm I kadencji.

Był synem poznańskiego księgarza Ludwika Rzepeckiego. Po maturze zdanej w gimnazjum pallotyńskim w Lublinie (1885) pracował w firmie handlowej w Szczecinie, a później w berlińskim banku.

W 1894 r., po śmierci ojca, osiadł w Poznaniu i podjął pracę w założonym przez niego „Gońcu Wielkopolskim”, gdzie zamieszczał swe pierwsze artykuły i kierował drukarnią. W 1908 r. został wspólnikiem w firmie księgarsko-wydawniczej. Od 1913 r. prowadził własną Wielkopolską Księgarnię Nakładową. W okresie zaborów wydawał dzieła polskie – historyczne, poezje i śpiewniki narodowe.

Równolegle do pracy zawodowej angażował się w niepodległościową działalność społeczną i polityczną. W latach 1894-1900 był prezesem okręgu poznańskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” (publikował też artykuły na łamach „Sokoła”), udzielał się w Towarzystwie Czytelni Ludowych, Związku Towarzystw Przemysłowych i Rzemieślniczych i Związku Towarzystw Kupieckich. W 1898 r. został wybrany członkiem Towarzystwa Tatrzańskiego. Od tegoż roku przez 20 lat stał na czele komitetu wyborczego miasta Poznania.

W latach 1905–1907 zaangażował się na rzecz Mazurów, występując w obronie ich polskości. Przemierzał Prusy Wschodnie z aparatem fotograficznym rejestrując zabytkowe budowle.

Za działalność narodową stawał wielokrotnie stawał przed niemieckim sądami.

W latach 1909–1919 wchodził w skład władz działającego w Wielkim Księstwie Poznańskim Polskiego Towarzystwa Demokratycznego (od 1910 r. – Towarzystwa Demokratyczno-Narodowego).

W grudniu 1918 został członkiem i sekretarzem Rady Ludowej w Poznaniu. Brał udział w wyzwoleniu miasta od Niemców. Wydarzenia powstania wielkopolskiego utrwalił w formie książek (Powstanie grudniowe w Wielkopolsce, 1919; Oswobodzenie Poznania, 1923).

W odrodzonej Polsce został pierwszym polskim prezydentem policji miasta Poznania. Odszedł ze stanowiska wiosną 1920 r., obciążony odpowiedzialnością za krwawe stłumienie manifestacji kolejarzy i skoncentrował się na pracy wydawniczej.

Wybrany z listy Związku Ludowo-Narodowego, w latach 1922–1927 sprawował mandat poselski z okręgu szamotulskiego. Po upływie kadencji był aktywnym członkiem stowarzyszeń weteranów oraz wiceprezesem zarządu Stronnictwa Narodowego w Poznaniu.

Został pochowany na Cmentarzu Górczyńskim.

Autor: Redakcja IDMN