27 listopada – 98 lat temu odbyło się ostatnie posiedzenie Sejmu Ustawodawczego

Jednoizbowy Sejm Ustawodawczy (SU) – konstytuanta II RP i pierwsza władza ustawodawcza odrodzonego państwa polskiego – została wyłoniona w drodze demokratycznych wyborów 26 stycznia 1919 r.

Po uzupełniających wyborach przeprowadzonych w odzyskiwanych dzielnicach w izbie zasiadało ostatecznie 442 posłów. Początkowo najsilniejszym klubem (109 mandatów, t.j. ponad dwukrotnie więcej niż PSL „Piast” Witosa i ponad trzykrotnie więcej niż PPS Daszyńskiego) był klub Związku Ludowo-Narodowego, któremu przewodził Wojciech Korfanty.

Miejscem obrad stał się gmach byłego Instytutu Aleksandryjsko-Maryjskiego Wychowania Panien (stojący w miejscu obecnego kompleks budynków Parlamentu przy ul. Wiejskiej). Pierwsze posiedzenie, otwarte przez Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego, odbyło się 10 lutego. Cztery dni później marszałkiem został wybrany Wojciech Trąmpczyński, polityk z Wielkopolski związany z endecją (formalnie bezpartyjny).

Swoje główne zadanie Sejm Ustawodawczy spełnił 17 marca 1921 r., uchwalając Konstytucję, która do historii przeszła jako marcowa i obowiązywała do kwietnia 1935 r.

Funkcjonował w arcytrudnych warunkach tworzenia się granic państwa polskiego, scalania ziem trzech zaborów i organizowania życia społeczno-gospodarczego po 123 latach niewoli, w okresie wojny z bolszewikami oraz wspierania akcji plebiscytowych i powstań.

W ciągu 1380 dni urzędowania odbył 342 posiedzenia plenarne, uchwalając 571 ustaw, w tym 166 dotyczących aparatu państwowego i wymiaru sprawiedliwości oraz 181 skarbowych. Przyjęto Statut Organiczny Województwa Śląskiego, ustanawiający autonomię Śląska, Ustawę o tymczasowym ustroju władz szkolnych a także wiele ustaw socjalnych. W 1920 r., w obliczu bolszewickiego najazdu, Sejm Ustawodawczy powołał rządowo-parlamentarną Radę Obrony Państwa.