6 maja – 67 lat temu zmarł Józef Chaciński (1889-1954)

Prawnik, działacz społeczny i polityk chadecki. Współzałożyciel i prezes Chrześcijańsko-Narodowego Stronnictwa Pracy, poseł na Sejm II Rzeczypospolitej, członek Rady Jedności Narodowej.

Urodził się w Warszawie, gdzie uczęszczał do Szkoły Handlowej Artura Jeżewskiego. Od lat młodzieńczych brał udział w życiu organizacji niepodległościowych. W 1909 r. został zatrzymany na ogólnopolskim zjeździe młodzieży filareckiej i osadzony w X Pawilonie Cytadeli. Po maturze, którą udało mu się zdać w Libawie (1913), studiował prawo na uniwersytecie kijowskim i warszawskim. Wraz z Tadeuszem Błażejewiczem redagował miesięcznik „Prąd”. Działał w tajnej Sekcji Koronnej Organizacji Młodzieży Narodowej W 1915 r. został przyjęty do Ligi Narodowej. Od marca 1917 r. współpracował z Polskim Komitetem Wykonawczym na Rusi, założonym w Kijowie przez Joachima Bartoszewicza.

W niepodległej Polsce, jako sekretarz generalny Stowarzyszenia Robotników Chrześcijańskich aktywnie uczestniczył w założeniu Chrześcijańsko-Narodowego Stronnictwa Pracy (1919), a następnie dwukrotnie (1920-1922 i 1927-1928) pełnił funkcję prezesa tej partii. Wybierany z list chadeckich, zasiadał w Sejmie I i II kadencji (1922-1930) przewodząc klubowi poselskiemu. Od 1923 r. był filistrem honorowym akademickiej korporacji chrześcijańskiej Laudania. Krótko przed zamachem majowym Prezydent Wojciechowski powierzył mu misję utworzenia rządu, jednak po sprzeciwie wobec kandydatury gen. Sikorskiego na stanowisko Ministra Spraw Wewnętrznych zrezygnował z formowania gabinetu. W procesie brzeskim występował jako świadek obrony.

W czasie II wojny światowej trafił do KL Auschwitz (1940-1942). Po wyjściu z obozu dzięki łapówce, rozpoczął pracę w cywilnych strukturach polskiego państwa podziemnego. Od początku 1944 r. reprezentował Stronnictwo Pracy w Radzie Jedności Narodowej. 28 marca 1945 r., wraz z innymi jej członkami, podstępnie aresztowany przez NKWD, był sądzony w moskiewskim „procesie szesnastu” i skazany na 4 miesiące więzienia.

Po powrocie do kraju wznowił działalność w Stronnictwie Pracy (1945-1946). Później pracował jako radca prawny w Wydziale Polityki Budowlanej Zarządu Miejskiego w Warszawie. Zmarł w Górze Kalwarii. Spoczął w grobie rodzinnym na Cmentarzu Powązkowskim (kw. 227, rz. 6, m. 9).