78. rocznica śmierci Michała Czartoryskiego

78 lat temu, 6 września 1944 r., zginął w Powstaniu Warszawskim Michał Czartoryski, dominikanin, kapelan AK, błogosławiony i męczennik Kościoła Katolickiego.

Michał Czartoryski urodził się 19 lutego 1897 r. w Pełkiniach jako Jan Franciszek. Pochodził ze starej rodziny arystokratycznej, był synem Witolda i Jadwigi z domu Dzieduszyckiej.

Po zdaniu matury studiował na Politechnice Lwowskiej, uzyskując tytuł inżyniera architekta. Brał udział w obronie Lwowa, odznaczony za męstwo Krzyżem Walecznych. Oddelegowany przez władze wojskowe brał udział w plebiscycie na Górnym Śląsku.

W 1927 r. wstąpił w Krakowie do zakonu dominikanów, gdzie przyjął imię Michał. Śluby zakonne złożył 25 września 1928 roku, a święcenia kapłańskie przyjął 20 grudnia 1931 roku w Jarosławiu. Będąc architektem, współdziałał w budowie klasztoru dominikańskiego w Warszawie na Służewie w latach 1937–1939. W zakonie pełnił różne funkcje, między innymi magistra nowicjatu, pomagając w formacji młodym zakonnikom.

W trakcie II wojny światowej przebywał głównie w Warszawie. Dzień po wybuchu Powstania głosił się jako kapelan do walczącego na Powiślu III Zgrupowania AK „Konrad”. 6 września 1944 r., po upadku tej dzielnicy, nie wycofał się z powstańczymi oddziałami, nie skorzystał z możliwości ukrycia się przed Niemcami w stroju sanitariusza, jak mu zaproponowano, lecz został do końca, jako jedyny z personelu szpitalnego, z grupą ciężko rannych powstańców i cywilów. Pół godziny po ewakuacji obsługi powstańczego szpitala Niemcy rozstrzelali w piwnicach lazaretu pozostałych tam chorych i razem z nimi o. Michała, który do końca wspierał duchowo rannych. Wywleczone z piwnicy ciała spalono na pobliskiej barykadzie. Rok później przeprowadzono ekshumację, w celu przeniesienia ich do wspólnego grobu dla powstańców. Ciała o. Michała Czartoryskiego jednak nie zidentyfikowano.

Został beatyfikowany 13 czerwca 1999 r. w Warszawie, w gronie 108. Męczenników, przez papieża Jana Pawła II.