9 maja – 147 lat temu urodził się Witold Celichowski (1874-1944)

9 maja 2021

Adwokat, pierwszy wojewoda poznański, działacz społeczny współpracujący z narodową demokracją.

Urodził się w Bninie. Był synem Zygmunta, bibliotekarza zbiorów kórnickich i wydawcy, starszym bratem Stanisława, adwokata i polityka Stronnictwa Narodowego (zob. kalendarium IDMN z 29 marca). Kształcił się w poznańskim Gimnazjum św. Marii Magdaleny, następnie studiował prawo na uniwersytetach w Berlinie, Monachium, Wrocławiu i Getyndze, otrzymując tytuł doktora (1897). Po praktyce adwokackiej w 1900 r. otworzył własną kancelarię w Poznianiu, podejmując się m.in. obrony polskich studentów i gimnazjalistów oskarżanych o patriotyczne spiski.

Po wybuchu I wojny światowej prowadził w Warszawie kurs przygotowawczy dla przyszłych urzędników polskiej administracji (1916-1918). W listopadzie 1918 r. pełnił funkcje komisarza Rady Ludowej miasta Poznania. W 1919 r., objął po Wojciechu Trąmpczyńskim urząd naczelnego prezesa prowincji i rejencji poznańskiej.

16 października 1919 r. został mianowany pierwszym po odzyskaniu niepodległości wojewodą poznańskim. Zasłużył się wybitnie dla integracji województwa z pozostałymi terenami odrodzonej Polski. Stworzył podstawy polskiej administracji, przygotował nowe kadry i doprowadził do wyeliminowania z urzędów języka niemieckiego. Od listopada 1922 pełnił także funkcję komisarza rządu w poznańskim sejmiku wojewódzkim.

W dniu 2 stycznia 1923 r. na własną prośbę przeszedł w stan spoczynku i poświęcił się pracy zawodowej jako notariusz i wiceprzewodniczący, a następnie przewodniczący Izby Adwokackiej w Poznaniu (1923-1928). Był prezesem Rady Głównej Towarzystwa Czytelni Ludowych (1926-1928). Pełnił funkcję zastępcy przewodniczącego Kuratorium Fundacji Sułkowskich w Rydzynie (1928-1939). Został honorowym filistrem konfraterni akademickiej „Helonia”. Pozostawał w bliskich związkach ze Stronnictwem Narodowym, jakkolwiek w odróżnieniu od brata Stanisław nie wchodził w skład władz partii.

Po wkroczeniu Niemców we wrześniu 1939 r. wyjechał z Poznania do Lwowa. Przez pewien czas mieszkał w Krakowie, a następnie w Warszawie, gdzie działał w Radzie Głównej Opiekuńczej.

Zmarł w czasie powstania – 21 września 1944 r. Po wojnie został pochowany w Poznaniu na Cmentarzu Zasłużonych Wielkopolan (kw. 2. m. 30).

Autor: Redakcja IDMN